Rannsókn á samfélagi EVE Online spilara Stefán Þór Hjartarson skrifar 8. maí 2018 06:00 Sögusvið myndarinnar er að stórum hluta víðáttur geimsins í EVE Online alheiminum. Even Asteroids Are Not Alone nefnist stutt heimildarmynd Jóns Bjarka Magnússonar sem var frumsýnd á sunnudaginn á alþjóðlegu heimildarmyndahátíðinni Ethnocineca sem fram fer nú um þessar mundir og er myndin tilnefnd til ESSA-verðlaunanna á hátíðinni en verðlaunin eru tileinkuð ungum kvikmyndagerðarmönnum. Myndin fjallar um vináttu og traust innan íslenska fjölspilunartölvuleiksins EVE Online. Um er að ræða fyrstu mynd Jóns Bjarka – en myndina gerði hann í kúrsi í stafrænni mannfræði sem hann stundar um þessar mundir meistaranám í við Freie Universität í Berlín. Myndin verður frumsýnd hér á landi á Skjaldborgarhátíðinni sem fer fram dagana 18. til 21. maí. „Sjónræn mannfræði gengur í stuttu máli út á það að miðla mannfræðirannsóknum með sjónrænum hætti, svo sem í gegnum heimildarmyndir, ljósmyndir og/eða einhvers konar innsetningar. Námið er mjög alþjóðlegt sem gerir það dýnamískt og útvíkkandi en samnemendur mínir eru frá yfir 20 þjóðlöndum. Ég hef starfað við blaðamennsku síðastliðin tíu ár, og lagt stund á ljóðlist, en lengi viljað dýpka þekkingu mína á hinni sjónrænu hlið frásagnarlistarinnar og ekki síður aðferðum mannfræðinnar. Eitt af skilyrðunum fyrir inngöngu í námið er einmitt einhvers konar bakgrunnur úr fjölmiðlum svo þetta virkaði einhvern veginn sérsniðið fyrir það sem ég var að leita að.“ Jón Bjarki segir að rætur myndarinnar liggi líklega alveg aftur til ársins 2001 þegar starfsmenn CCP héldu fyrirlestur í menntaskólanum hans um leik sem þá var í þróun, EVE Online.Jón Bjarki Mynd/Kristinn Magnússon„Á þessum tíma vissi ég lítið sem ekkert um fjölspilunartölvuleiki en sú hugmynd að geta týnt sér á meðal „alvöru“ fólks hvaðanæva úr heiminum í einhverju þeirra þúsunda litskrúðugu sólkerfa sem þeir voru að teikna upp heillaði úthverfaunglingshjartað. Ég hef fylgst með leiknum alla tíð síðan, bæði með því að grípa niður í hann endrum og eins, en ekki síður með því að lesa mér til um það sem þar fer fram.“ Samfélagið í EVE dúkkaði svo aftur upp í huga Jóns Bjarka síðasta vetur þegar kom að því að vinna verkefni í einum kúrsinum í náminu. Honum varð hugsað til hins fjölskrúðuga samfélags manna sem er samankomið innan leiksins og hvernig það stendur í mótsögn við steríótýpuna um tölvuleikjaspilarann sem einmana og aflokaða persónu sem stundar áhugamál sitt í einrúmi. „Ég vildi draga fram aðra og dýpri mynd af þeim sem spila slíka tölvuleiki og þetta var kjörinn rannsóknarvettvangur til þess að leita svara við einfaldri sammannlegri spurningu: Hvernig eignast maður eiginlega vini hér? Með hana að leiðarljósi ferðaðist ég svo um geiminn í á annan mánuð, réði mig til „fyrirtækis“ í leiknum og kynntist fólki í gegnum leik og störf. Eignaðist vini sem buðu mig velkominn í þeirra hóp og voru tilbúnir til að deila sögum sínum með mér.“ Jón Bjarki segir vinnslu myndarinnar hafa gengið mjög vel og ekki tekið ýkja langan tíma eftir að búið var að negla niður hugmyndina. „Það tók mig svolítinn tíma að komast aftur inn í leikinn, átta mig á því hvernig og hvar ég ætti að leita að fólki sem hefði áhuga á að ræða við mig, en eftir því sem ég kynntist fleirum þeim mun auðveldara varð þetta allt saman. Framan af óttaðist ég kannski mest að það væri helst til lítið að koma út úr þessu brasi mínu en sá ótti reyndist óþarfur þegar leið á enda og reyndust viðmælendurnir einstaklega gjafmildir á reynslusögur sínar og er ég þeim afar þakklátur fyrir það.“ Fólkið sem er fylgst með í myndinni kemur fram undir spilaranöfnum sínum og þá sést aldrei í andlit þeirra en allt myndefni verksins er tekið úr leiknum sjálfum.Eve Online hefur verið í stöðugri þróun frá því að hann kom út 2003.„Ég vildi vera trúr skáldskapnum sem á sér stað inni í leiknum því þó að nöfnin séu hreinn tilbúningur og andlitsmyndir persónanna sem þau leika tölvugerðar þá eru raddirnar sannar, og jafnvel sannari einmitt vegna þess að þau sem eru raunverulega á bak við þær fá að hvíla í skugganum. Ég er inspíreraður af franska heimildarmyndagerðarmanninum og mannfræðingnum Jean Rouch í þessu samhengi, en hann nýtti sér skáldskap ítrekað í myndunum sínum og trúði á hann sem verkfæri til þess að draga fram ummerki „sannleikans“. Sögusviðið er mestmegnis innan leiksins en það teygir sig út fyrir hann rétt eins og vináttan sjálf, sem verður oft til innan leiksins en þróast svo áfram og út yfir í hinn „raunverulega“ heim. Þannig skarast mörk veruleikans og sýndarveruleikans ítrekað svo oft getur hreinlega verið erfitt að greina á milli hvort kom á undan, og ekki síður hvort sé eiginlega raunverulegra.“ Í EVE Online er samvinna milli leikmanna lykilatriði til að geta spilað leikinn á sem skilvirkastan og bestan hátt – því verður þarna til ákveðinn vettvangur fyrir félagsleg tengsl. „Fólk safnast saman í fyrirtækjum sem setja upp bækistöðvar í ákveðnum sólkerfum þar sem þau stunda námuvinnslu, framleiðslu, viðskipti og/eða heyja styrjaldir við önnur fyrirtæki um yfirráð auðlinda. Sögupersónurnar lýsa því margar hverjar hvernig einfalt spjall um tæknileg atriði í leiknum sjálfum þróast smám saman yfir í persónulegar samræður um lífið sjálft. Hér kynnist fólk í gegnum leikinn sjálfan – það að leika sér og leika einhvern annan – sem getur ef til vill verið frelsandi fyrir fullorðið fólk sem var að ljúka erfiðum vinnudegi uppfullum af stressandi og alvörugefnum samskiptum í veruleikanum. Þannig lýsir maður á sextugsaldri því til dæmis hvernig hann hafi tengst sjötugum bróður sínum í gegnum þetta tól sem þeir fengu til þess að leika sér saman.“ Jón Bjarki segist aðspurður vera að vinna að tveimur myndum núna og er önnur hluti af lokaverkefni hans. Hann segir að þeirra megi vænta á næstu misserum. Birtist í Fréttablaðinu Bíó og sjónvarp Leikjavísir Menning Mest lesið Sjö hættulegar gryfjur fyrir hjón og pör að falla í Áskorun Heyrt kjaftasögurnar um eldri mennina sem stýri henni Lífið Ekki lengur smeykur við að deila kastljósinu með Katrínu Lífið Japaninn sló heimsmet í Hlíðarfjalli Lífið Lekker hæð listakonu til sölu Lífið „Stundum finnst mér ég getað sigrað heiminn“ Lífið Frumsýning á Vísi: Fyrsta stiklan úr Snertingu Bíó og sjónvarp Jón Jónsson selur glæsihús á Seltjarnarnesi Lífið Björgólfur og Skúli í stuði í Feneyjum Lífið Suzuki mun flytja inn í höll Björgólfs Lífið Fleiri fréttir Heyrt kjaftasögurnar um eldri mennina sem stýri henni Japaninn sló heimsmet í Hlíðarfjalli Lekker hæð listakonu til sölu „Stundum finnst mér ég getað sigrað heiminn“ Svakalegasta atvinnuumsókn sem sést hefur á FM957 Vöknuðu fyrir allar aldir til að gera aðra atlögu Björgólfur og Skúli í stuði í Feneyjum Heimafæðing Örnu Ýrar: „Ekki eins hræðilegt og margir halda“ Suzuki mun flytja inn í höll Björgólfs Stefnir Megan Thee Stallion fyrir meint áreiti á vinnustað Flugfreyjuhattar Icelandair frá tískurisanum Balenciaga fá nýtt líf Ekki lengur smeykur við að deila kastljósinu með Katrínu Jón Jónsson selur glæsihús á Seltjarnarnesi Kynferðislegt ofbeldi: Kynlíf eftir áföll Karlakórinn Esja tók frægasta slagara Backstreet Boys Flott flutti ódauðlega slagara með Sálinni og Ásgeiri Trausta Myndaveisla: Pattra og Gugusar hressastar í drykkjarpartýi Steggjun endaði á árshátíð RÚV Allt klárt fyrir tilraun við heimsmet í Hlíðarfjalli Hvað ber að hafa í huga þegar hvolpur kemur á heimilið Lagið Yfirgefinn varð til þegar Valdimar öskraði á hljómsveitarmeðlimi Félag Rikka Daða selur einbýli sem áður var í eigu Rikka Daða Öskur á tónleikum Laufeyjar öfugt ofan í aðdáendur „Óraunverulegustu fréttir sem við getum fært“ Vaknaði í angist alla morgna Stjörnulífið: „Þá er maður bara að sigla inní 17. mánuðinn á þessari meðgöngu“ Ragga Gísla útskýrir gjörninginn Fred Armisen kemur til Íslands Stjörnum hlaðið partý: Viktoría Beckham á hækjum í fimmtugsafmælinu Myndaveisla: Athafnakonur fögnuðu 25 ára afmæli á Edition Sjá meira
Even Asteroids Are Not Alone nefnist stutt heimildarmynd Jóns Bjarka Magnússonar sem var frumsýnd á sunnudaginn á alþjóðlegu heimildarmyndahátíðinni Ethnocineca sem fram fer nú um þessar mundir og er myndin tilnefnd til ESSA-verðlaunanna á hátíðinni en verðlaunin eru tileinkuð ungum kvikmyndagerðarmönnum. Myndin fjallar um vináttu og traust innan íslenska fjölspilunartölvuleiksins EVE Online. Um er að ræða fyrstu mynd Jóns Bjarka – en myndina gerði hann í kúrsi í stafrænni mannfræði sem hann stundar um þessar mundir meistaranám í við Freie Universität í Berlín. Myndin verður frumsýnd hér á landi á Skjaldborgarhátíðinni sem fer fram dagana 18. til 21. maí. „Sjónræn mannfræði gengur í stuttu máli út á það að miðla mannfræðirannsóknum með sjónrænum hætti, svo sem í gegnum heimildarmyndir, ljósmyndir og/eða einhvers konar innsetningar. Námið er mjög alþjóðlegt sem gerir það dýnamískt og útvíkkandi en samnemendur mínir eru frá yfir 20 þjóðlöndum. Ég hef starfað við blaðamennsku síðastliðin tíu ár, og lagt stund á ljóðlist, en lengi viljað dýpka þekkingu mína á hinni sjónrænu hlið frásagnarlistarinnar og ekki síður aðferðum mannfræðinnar. Eitt af skilyrðunum fyrir inngöngu í námið er einmitt einhvers konar bakgrunnur úr fjölmiðlum svo þetta virkaði einhvern veginn sérsniðið fyrir það sem ég var að leita að.“ Jón Bjarki segir að rætur myndarinnar liggi líklega alveg aftur til ársins 2001 þegar starfsmenn CCP héldu fyrirlestur í menntaskólanum hans um leik sem þá var í þróun, EVE Online.Jón Bjarki Mynd/Kristinn Magnússon„Á þessum tíma vissi ég lítið sem ekkert um fjölspilunartölvuleiki en sú hugmynd að geta týnt sér á meðal „alvöru“ fólks hvaðanæva úr heiminum í einhverju þeirra þúsunda litskrúðugu sólkerfa sem þeir voru að teikna upp heillaði úthverfaunglingshjartað. Ég hef fylgst með leiknum alla tíð síðan, bæði með því að grípa niður í hann endrum og eins, en ekki síður með því að lesa mér til um það sem þar fer fram.“ Samfélagið í EVE dúkkaði svo aftur upp í huga Jóns Bjarka síðasta vetur þegar kom að því að vinna verkefni í einum kúrsinum í náminu. Honum varð hugsað til hins fjölskrúðuga samfélags manna sem er samankomið innan leiksins og hvernig það stendur í mótsögn við steríótýpuna um tölvuleikjaspilarann sem einmana og aflokaða persónu sem stundar áhugamál sitt í einrúmi. „Ég vildi draga fram aðra og dýpri mynd af þeim sem spila slíka tölvuleiki og þetta var kjörinn rannsóknarvettvangur til þess að leita svara við einfaldri sammannlegri spurningu: Hvernig eignast maður eiginlega vini hér? Með hana að leiðarljósi ferðaðist ég svo um geiminn í á annan mánuð, réði mig til „fyrirtækis“ í leiknum og kynntist fólki í gegnum leik og störf. Eignaðist vini sem buðu mig velkominn í þeirra hóp og voru tilbúnir til að deila sögum sínum með mér.“ Jón Bjarki segir vinnslu myndarinnar hafa gengið mjög vel og ekki tekið ýkja langan tíma eftir að búið var að negla niður hugmyndina. „Það tók mig svolítinn tíma að komast aftur inn í leikinn, átta mig á því hvernig og hvar ég ætti að leita að fólki sem hefði áhuga á að ræða við mig, en eftir því sem ég kynntist fleirum þeim mun auðveldara varð þetta allt saman. Framan af óttaðist ég kannski mest að það væri helst til lítið að koma út úr þessu brasi mínu en sá ótti reyndist óþarfur þegar leið á enda og reyndust viðmælendurnir einstaklega gjafmildir á reynslusögur sínar og er ég þeim afar þakklátur fyrir það.“ Fólkið sem er fylgst með í myndinni kemur fram undir spilaranöfnum sínum og þá sést aldrei í andlit þeirra en allt myndefni verksins er tekið úr leiknum sjálfum.Eve Online hefur verið í stöðugri þróun frá því að hann kom út 2003.„Ég vildi vera trúr skáldskapnum sem á sér stað inni í leiknum því þó að nöfnin séu hreinn tilbúningur og andlitsmyndir persónanna sem þau leika tölvugerðar þá eru raddirnar sannar, og jafnvel sannari einmitt vegna þess að þau sem eru raunverulega á bak við þær fá að hvíla í skugganum. Ég er inspíreraður af franska heimildarmyndagerðarmanninum og mannfræðingnum Jean Rouch í þessu samhengi, en hann nýtti sér skáldskap ítrekað í myndunum sínum og trúði á hann sem verkfæri til þess að draga fram ummerki „sannleikans“. Sögusviðið er mestmegnis innan leiksins en það teygir sig út fyrir hann rétt eins og vináttan sjálf, sem verður oft til innan leiksins en þróast svo áfram og út yfir í hinn „raunverulega“ heim. Þannig skarast mörk veruleikans og sýndarveruleikans ítrekað svo oft getur hreinlega verið erfitt að greina á milli hvort kom á undan, og ekki síður hvort sé eiginlega raunverulegra.“ Í EVE Online er samvinna milli leikmanna lykilatriði til að geta spilað leikinn á sem skilvirkastan og bestan hátt – því verður þarna til ákveðinn vettvangur fyrir félagsleg tengsl. „Fólk safnast saman í fyrirtækjum sem setja upp bækistöðvar í ákveðnum sólkerfum þar sem þau stunda námuvinnslu, framleiðslu, viðskipti og/eða heyja styrjaldir við önnur fyrirtæki um yfirráð auðlinda. Sögupersónurnar lýsa því margar hverjar hvernig einfalt spjall um tæknileg atriði í leiknum sjálfum þróast smám saman yfir í persónulegar samræður um lífið sjálft. Hér kynnist fólk í gegnum leikinn sjálfan – það að leika sér og leika einhvern annan – sem getur ef til vill verið frelsandi fyrir fullorðið fólk sem var að ljúka erfiðum vinnudegi uppfullum af stressandi og alvörugefnum samskiptum í veruleikanum. Þannig lýsir maður á sextugsaldri því til dæmis hvernig hann hafi tengst sjötugum bróður sínum í gegnum þetta tól sem þeir fengu til þess að leika sér saman.“ Jón Bjarki segist aðspurður vera að vinna að tveimur myndum núna og er önnur hluti af lokaverkefni hans. Hann segir að þeirra megi vænta á næstu misserum.
Birtist í Fréttablaðinu Bíó og sjónvarp Leikjavísir Menning Mest lesið Sjö hættulegar gryfjur fyrir hjón og pör að falla í Áskorun Heyrt kjaftasögurnar um eldri mennina sem stýri henni Lífið Ekki lengur smeykur við að deila kastljósinu með Katrínu Lífið Japaninn sló heimsmet í Hlíðarfjalli Lífið Lekker hæð listakonu til sölu Lífið „Stundum finnst mér ég getað sigrað heiminn“ Lífið Frumsýning á Vísi: Fyrsta stiklan úr Snertingu Bíó og sjónvarp Jón Jónsson selur glæsihús á Seltjarnarnesi Lífið Björgólfur og Skúli í stuði í Feneyjum Lífið Suzuki mun flytja inn í höll Björgólfs Lífið Fleiri fréttir Heyrt kjaftasögurnar um eldri mennina sem stýri henni Japaninn sló heimsmet í Hlíðarfjalli Lekker hæð listakonu til sölu „Stundum finnst mér ég getað sigrað heiminn“ Svakalegasta atvinnuumsókn sem sést hefur á FM957 Vöknuðu fyrir allar aldir til að gera aðra atlögu Björgólfur og Skúli í stuði í Feneyjum Heimafæðing Örnu Ýrar: „Ekki eins hræðilegt og margir halda“ Suzuki mun flytja inn í höll Björgólfs Stefnir Megan Thee Stallion fyrir meint áreiti á vinnustað Flugfreyjuhattar Icelandair frá tískurisanum Balenciaga fá nýtt líf Ekki lengur smeykur við að deila kastljósinu með Katrínu Jón Jónsson selur glæsihús á Seltjarnarnesi Kynferðislegt ofbeldi: Kynlíf eftir áföll Karlakórinn Esja tók frægasta slagara Backstreet Boys Flott flutti ódauðlega slagara með Sálinni og Ásgeiri Trausta Myndaveisla: Pattra og Gugusar hressastar í drykkjarpartýi Steggjun endaði á árshátíð RÚV Allt klárt fyrir tilraun við heimsmet í Hlíðarfjalli Hvað ber að hafa í huga þegar hvolpur kemur á heimilið Lagið Yfirgefinn varð til þegar Valdimar öskraði á hljómsveitarmeðlimi Félag Rikka Daða selur einbýli sem áður var í eigu Rikka Daða Öskur á tónleikum Laufeyjar öfugt ofan í aðdáendur „Óraunverulegustu fréttir sem við getum fært“ Vaknaði í angist alla morgna Stjörnulífið: „Þá er maður bara að sigla inní 17. mánuðinn á þessari meðgöngu“ Ragga Gísla útskýrir gjörninginn Fred Armisen kemur til Íslands Stjörnum hlaðið partý: Viktoría Beckham á hækjum í fimmtugsafmælinu Myndaveisla: Athafnakonur fögnuðu 25 ára afmæli á Edition Sjá meira