Segir kunningsskap ráða för við skipan dómara Kristín Ólafsdóttir og Þorbjörn Þórðarson skrifa 4. desember 2017 22:54 Jón Steinar Gunnlaugsson, fyrrverandi dómari við Hæstarétt Íslands, segir að núverandi aðferð við skipun dómara sé stórgölluð, enda sé veitingarvaldið í reynd hjá dómurunum sjálfum. Dómsmálaráðherra ætlar að breyta reglum um störf nefndar sem fjallar um hæfni dómara. Jón Steinar Gunnlaugsson fjallar um það sem hann telur aflaga hafa farið í starfsemi Hæstaréttar Íslands í nýrri bók sinni Með lognið í fangið. Jón Steinar var dómari við réttinn í átta ár og lét af embætti árið 2012. Bókin fjallar þó ekki eingöngu um Hæstarétt. Meðal þess sem Jón Steinar gagnrýnir er aðferðafræði við skipun dómara hér á landi.Jón Steinar Gunnlaugsson segir að núverandi aðferð við skipun dómara sé stórgölluð.Skjáskot/Stöð 2Sérstök dómnefnd metur hæfni umsækjenda um dómaraembætti við héraðsdómstólana, Landsrétt og Hæstarétt Íslands samkvæmt lögum um dómstóla. Ef dómsmálaráðherra vill ekki una niðurstöðu nefndarinnar þarf hann að bera ákvörðun sína undir Alþingi. Dæmin sýna að dómsmálaráðherra fer nær aldrei gegn niðurstöðum nefndarinnar. Það gerðist þó fyrr á þessu ári þegar dómsmálaráðherra skipaði dómara við Landsrétt. „Þessi nefnd á að raða mönnum upp í hæfnisröð og ráðherra er óheimilt að skipa þann sem nefndin setur í efsta sæti, nema þá að fara með málið fyrir Alþingi. Og þetta þýðir í raun og veru það að ráðherra er mjög þröngur stakkur skorinn, og tekur ekki einhvern pólitískan slag um þetta nema eitthvað meira en lítið sé að,“ segir Jón Steinar. Formaður dómnefndarinnar er tilnefndur af Hæstarétti. Jón Steinar segir að veitingarvaldið sé í reynd hjá dómurunum sjálfum. Það hafi gerst að hæfustu umsækjendurnir um dómaraembætti hafi ekki fengið framgang því þeir hafi ekki verið nægilega tengdir núverandi dómurum Hæstaréttar. Hann nefnir Davíð Þór Björgvinsson fyrrverandi dómara við Mannréttindadómstól Evrópu sem dæmi en Davíð sótti um dómaraembætti við Hæstarétt árið 2015.Sigríður Á. Andersen, dómsmálaráðherra.vísir/ernir„Þá var Karl Axelsson einn svona úr vinahópnum þarna, hann var bara settur í efsta sætið, þótt allir sæju að það væri ranglát niðurröðun. Karl er mjög fínum hæfileikum gæddur, ég er ekkert að gera lítið úr því, en hinn maðurinn stóð honum greinilega framar,“ segir Jón Steinar. „Þetta er bara dæmi um það hvernig þetta virkar, rétturinn virðist helst vilja ráða því hverjir koma inn og þá eru valdir einhverjir vinir, gamlir skólabræður og kunningjar.“ Sigríður Á. Andersen, dómsmálaráðherra, segir að ekki standi til að breyta aðferð við skipun dómara. „Það er nú ekki forgangsatriði að endurskoða þessa skipunarhætti dómara, enda er, eins og menn þekkja, ráðherra heimilt að víkja frá tillögum nefndarinnar. En það liggur hins vegar alveg fyrir að það þarf mögulega að endurskoða eitthvað verklag hæfnisnefndarinnar sem vinnur lögum samkvæmt.“Ítarlegt viðtal Þorbjarnar Þórðarsonar við Jón Steinar Gunnlaugsson má horfa á í spilaranum hér að neðan. Mest lesið „Ef stelpur byrja ungar á blæðingum er það fyrsta flaggið“ Innlent Myndband af þjófunum í Hamraborg í fréttum Stöðvar 2 Innlent Halda andlitinu í skólanum en hrynja niður heima Innlent Katrín leiðir og hefur tölfræðilega marktækt forskot á Baldur Innlent Læknir langþreyttur á skriffinnsku: „Mér líður oft eins og Indriða í Fóstbræðrum“ Innlent Hafa vitneskju um mögulegan dvalarstað Íslendings sem flýr réttvísina Erlent Myndband sýnir þjófana í Hamraborg hafa lítið fyrir hlutunum Innlent Kíghósti hefur náð útbreiðslu á höfuðborgarsvæðinu Innlent Ákærður fyrir að nota slagorð SS-sveitanna á fjöldafundi Erlent Útsendarar Rússa sakaðir um skipulagningu árása í Þýskalandi Erlent Fleiri fréttir Íslenska landslagið ómetanlegt fyrir manninn með loftnet í höfuðkúpunni Myndband sýnir þjófana í Hamraborg hafa lítið fyrir hlutunum Greiðir 2000 krónur á dag í vexti á meðan beðið er eftir Þórkötlu Myndskeið úr Hamraborg og maður sem heyrir liti með loftneti Kíghósti hefur náð útbreiðslu á höfuðborgarsvæðinu Myndband af þjófunum í Hamraborg í fréttum Stöðvar 2 Bein útsending: Hvernig er best að reka heilbrigðisþjónustu? Helga gert að rannsaka slysasleppingarnar Kjarnorkuknúinn kafbátur í stuttri heimsókn Halda andlitinu í skólanum en hrynja niður heima „Sérlega sérstakur“ hellir í Mývatnssveit áfram lokaður Læknir langþreyttur á skriffinnsku: „Mér líður oft eins og Indriða í Fóstbræðrum“ Rúmlega sjö hundruð Grindvíkingar vilja selja Forsetaframbjóðendur í Pallborðinu klukkan 13 á morgun Fylgi forsetaframbjóðenda, mótmæli Grindvíkinga og einhverfa barna Liður í uppbyggingunni að fólk geti sest niður og unnið úr áfallinu Cyrus og Herkúles fá já en Bergman bannaður Dæmdur fyrir árásina í Úlfarsárdal Katrín leiðir og hefur tölfræðilega marktækt forskot á Baldur „Ef stelpur byrja ungar á blæðingum er það fyrsta flaggið“ Tvö flutt á slysadeild eftir bílveltu Jón Jónsson kemur nýr inn í stjórn Boða til fundar til að ræða framtíð MÍR eftir dómsmál Fjölgun ofbeldisbrota gegn lögreglu og öðrum opinberum starfsmönnum Ritskoðun bjóra: „Þetta er gert fyrir börnin“ Steingrímur J og Njáll Trausti sameinast í orkuvæðingu norðausturhornsins Flóttamenn tóku forskot á stóra plokkdaginn Frumskógur bílastæðagjalda og þau hæstu þúsund krónur Grindvíkingar boða til mótmæla gegn Þórkötlu „Engin ástæða til að boða til kosninga“ Sjá meira
Jón Steinar Gunnlaugsson, fyrrverandi dómari við Hæstarétt Íslands, segir að núverandi aðferð við skipun dómara sé stórgölluð, enda sé veitingarvaldið í reynd hjá dómurunum sjálfum. Dómsmálaráðherra ætlar að breyta reglum um störf nefndar sem fjallar um hæfni dómara. Jón Steinar Gunnlaugsson fjallar um það sem hann telur aflaga hafa farið í starfsemi Hæstaréttar Íslands í nýrri bók sinni Með lognið í fangið. Jón Steinar var dómari við réttinn í átta ár og lét af embætti árið 2012. Bókin fjallar þó ekki eingöngu um Hæstarétt. Meðal þess sem Jón Steinar gagnrýnir er aðferðafræði við skipun dómara hér á landi.Jón Steinar Gunnlaugsson segir að núverandi aðferð við skipun dómara sé stórgölluð.Skjáskot/Stöð 2Sérstök dómnefnd metur hæfni umsækjenda um dómaraembætti við héraðsdómstólana, Landsrétt og Hæstarétt Íslands samkvæmt lögum um dómstóla. Ef dómsmálaráðherra vill ekki una niðurstöðu nefndarinnar þarf hann að bera ákvörðun sína undir Alþingi. Dæmin sýna að dómsmálaráðherra fer nær aldrei gegn niðurstöðum nefndarinnar. Það gerðist þó fyrr á þessu ári þegar dómsmálaráðherra skipaði dómara við Landsrétt. „Þessi nefnd á að raða mönnum upp í hæfnisröð og ráðherra er óheimilt að skipa þann sem nefndin setur í efsta sæti, nema þá að fara með málið fyrir Alþingi. Og þetta þýðir í raun og veru það að ráðherra er mjög þröngur stakkur skorinn, og tekur ekki einhvern pólitískan slag um þetta nema eitthvað meira en lítið sé að,“ segir Jón Steinar. Formaður dómnefndarinnar er tilnefndur af Hæstarétti. Jón Steinar segir að veitingarvaldið sé í reynd hjá dómurunum sjálfum. Það hafi gerst að hæfustu umsækjendurnir um dómaraembætti hafi ekki fengið framgang því þeir hafi ekki verið nægilega tengdir núverandi dómurum Hæstaréttar. Hann nefnir Davíð Þór Björgvinsson fyrrverandi dómara við Mannréttindadómstól Evrópu sem dæmi en Davíð sótti um dómaraembætti við Hæstarétt árið 2015.Sigríður Á. Andersen, dómsmálaráðherra.vísir/ernir„Þá var Karl Axelsson einn svona úr vinahópnum þarna, hann var bara settur í efsta sætið, þótt allir sæju að það væri ranglát niðurröðun. Karl er mjög fínum hæfileikum gæddur, ég er ekkert að gera lítið úr því, en hinn maðurinn stóð honum greinilega framar,“ segir Jón Steinar. „Þetta er bara dæmi um það hvernig þetta virkar, rétturinn virðist helst vilja ráða því hverjir koma inn og þá eru valdir einhverjir vinir, gamlir skólabræður og kunningjar.“ Sigríður Á. Andersen, dómsmálaráðherra, segir að ekki standi til að breyta aðferð við skipun dómara. „Það er nú ekki forgangsatriði að endurskoða þessa skipunarhætti dómara, enda er, eins og menn þekkja, ráðherra heimilt að víkja frá tillögum nefndarinnar. En það liggur hins vegar alveg fyrir að það þarf mögulega að endurskoða eitthvað verklag hæfnisnefndarinnar sem vinnur lögum samkvæmt.“Ítarlegt viðtal Þorbjarnar Þórðarsonar við Jón Steinar Gunnlaugsson má horfa á í spilaranum hér að neðan.
Mest lesið „Ef stelpur byrja ungar á blæðingum er það fyrsta flaggið“ Innlent Myndband af þjófunum í Hamraborg í fréttum Stöðvar 2 Innlent Halda andlitinu í skólanum en hrynja niður heima Innlent Katrín leiðir og hefur tölfræðilega marktækt forskot á Baldur Innlent Læknir langþreyttur á skriffinnsku: „Mér líður oft eins og Indriða í Fóstbræðrum“ Innlent Hafa vitneskju um mögulegan dvalarstað Íslendings sem flýr réttvísina Erlent Myndband sýnir þjófana í Hamraborg hafa lítið fyrir hlutunum Innlent Kíghósti hefur náð útbreiðslu á höfuðborgarsvæðinu Innlent Ákærður fyrir að nota slagorð SS-sveitanna á fjöldafundi Erlent Útsendarar Rússa sakaðir um skipulagningu árása í Þýskalandi Erlent Fleiri fréttir Íslenska landslagið ómetanlegt fyrir manninn með loftnet í höfuðkúpunni Myndband sýnir þjófana í Hamraborg hafa lítið fyrir hlutunum Greiðir 2000 krónur á dag í vexti á meðan beðið er eftir Þórkötlu Myndskeið úr Hamraborg og maður sem heyrir liti með loftneti Kíghósti hefur náð útbreiðslu á höfuðborgarsvæðinu Myndband af þjófunum í Hamraborg í fréttum Stöðvar 2 Bein útsending: Hvernig er best að reka heilbrigðisþjónustu? Helga gert að rannsaka slysasleppingarnar Kjarnorkuknúinn kafbátur í stuttri heimsókn Halda andlitinu í skólanum en hrynja niður heima „Sérlega sérstakur“ hellir í Mývatnssveit áfram lokaður Læknir langþreyttur á skriffinnsku: „Mér líður oft eins og Indriða í Fóstbræðrum“ Rúmlega sjö hundruð Grindvíkingar vilja selja Forsetaframbjóðendur í Pallborðinu klukkan 13 á morgun Fylgi forsetaframbjóðenda, mótmæli Grindvíkinga og einhverfa barna Liður í uppbyggingunni að fólk geti sest niður og unnið úr áfallinu Cyrus og Herkúles fá já en Bergman bannaður Dæmdur fyrir árásina í Úlfarsárdal Katrín leiðir og hefur tölfræðilega marktækt forskot á Baldur „Ef stelpur byrja ungar á blæðingum er það fyrsta flaggið“ Tvö flutt á slysadeild eftir bílveltu Jón Jónsson kemur nýr inn í stjórn Boða til fundar til að ræða framtíð MÍR eftir dómsmál Fjölgun ofbeldisbrota gegn lögreglu og öðrum opinberum starfsmönnum Ritskoðun bjóra: „Þetta er gert fyrir börnin“ Steingrímur J og Njáll Trausti sameinast í orkuvæðingu norðausturhornsins Flóttamenn tóku forskot á stóra plokkdaginn Frumskógur bílastæðagjalda og þau hæstu þúsund krónur Grindvíkingar boða til mótmæla gegn Þórkötlu „Engin ástæða til að boða til kosninga“ Sjá meira