Kaldi sker sig frá öðrum brugghúsum með tugmilljóna hagnaði

Helmingur rótgrónu íslensku örbrugghúsanna er rekinn með tapi og hafa sum þeirra aldrei skilað jákvæðri afkomu. Öll brugghúsin sex eiga þó sameiginlegt að hafa sprottið upp á árunum eftir hrun fyrir utan Bruggsmiðjuna Kalda á Ársskógssandi sem sker sig einnig úr í afkomu.

Bruggsmiðjan var stofnuð í desember 2005 og er að stærstum hluta í eigu Birgis Inga Guðmundssonar og hjónanna Agnesar Önnu Sigurðardóttur, framkvæmdastjóra Kalda, og Ólafs Þrastar Ólafssonar. Agnes Anna sagði í samtali við Markaðinn í júní síðastliðnum að brugghúsið væri sprungið. Stærð þess komi í veg fyrir að hægt sé að framleiða meira en tekjur Kalda í fyrra jukust um 11,4 prósent milli ára og námu 436 milljónum. Fyrirtækið var þá rekið með 45 milljóna hagnaði samanborið við 27 milljónir árið 2015.

Fækkaði flöskubjórum

Örbrugghús Gæðings hefur verið rekið á bænum Útvík í Skagafirði síðan 2011. Vörusala fyrirtækisins í fyrra nam 53 milljónum og jókst um átta milljónir milli ára. Brugghúsið tapaði 2,3 milljónum í fyrra samanborið við 12,7 milljónir árið 2015. Rekstrartapið fyrir fjármunatekjur og gjöld lækkaði þá aftur á móti úr 11,6 milljónum í 734 þúsund. Eignir Gæðings voru þá metnar á 30,5 milljónir en skuldirnar námu 63 milljónum.

Árni Hafstað, eigandi Gæðings, dró í byrjun árs úr framleiðslu fyrirtækisins og kynnti að hann myndi einblína á sölu á bjórkútum fyrir veitingastaði og ölstofur en hann á Microbar í Reykjavík og á Sauðárkróki. Í dag eru tveir bjórar frá Gæðingi fáanlegir í Vínbúðum ÁTVR en áður mátti þar finna sex tegundir auk árstíðabundinna vara.

Ölvisholt í Flóahreppi framleiðir bjór á borð við Skjálfta, Lava og Freyju og seldi vörur fyrir 74 milljónir í fyrra. Það ár skilaði félagið Ölvisholt ehf. rekstrarhagnaði fyrir afskriftir og fjármagnsliði upp á 508 þúsund krónur. Tap ársins nam aftur á móti 6,6 milljónum króna. Brugghúsið er nú rekið á sinni þriðju kennitölu frá stofnun árið 2009 og er eigendasaga þess nokkuð löng. Stjórnarformaðurinn Jörundur Jörundsson fór í febrúar í fyrra fyrir kaupendahópi sem eignaðist fyrirtækið og færði reksturinn yfir á Ölvisholt ehf. Fyrrverandi eigendur þess, þeirra stærstur heildverslunin Karl K. Karlsson, eru enn hluthafar í félaginu ÖB Brugghús ehf. sem keypti reksturinn, bruggtækin og önnur tól, árið 2011 eftir að Ölvisholt Brugghús ehf. fór í þrot.

ÖB brugghús skilaði síðast ársreikningi fyrir 2014 og var eigið fé þess þá neikvætt um 15 milljónir króna. Einkahlutafélagið Eldborg ehf. keypti aftur á móti 83,3 prósenta hlut í brugghúsinu í árslok 2014 í hlutafjáraukningu sem ráðist var í vegna tapreksturs bjórframleiðandans. Félag í eigu Byggðastofnunar, þrettán sveitarfélaga og tveggja lífeyrissjóða, hafði þá verið í hluthafahópi Ölvisholts.

Tap ár eftir ár

Tveir bjórar úr vöruúrvali Steðja í Borgarfirði hafa vakið heimsathygli enda þeir innihaldið annars vegar þara og hins vegar hvalamjöl eða taðreykt hvalaeistu. Eigandinn Dagbjartur Arilíusson hefur í viðtölum í erlendum fjölmiðlum þurft að svara gagnrýni dýraverndunarsinna og sagðist í fyrra íhuga kaup á Ölgerðinni. Hann stofnaði Steðja haustið 2012 en það er rekið á samnefndum bæ í Borgarfirði.

Brugghús Steðja ehf. hefur líkt og Ölvisholt og Gæðingur aldrei skilað hagnaði á ársgrundvelli. Það skilaði 10,5 milljóna króna tapi í fyrra samanborið við neikvæða afkomu upp á 20,5 milljónir árið 2015. Tekjur fyrirtækisins námu 19,9 milljónum og drógust saman um rétt rúmar þrjár milljónir milli ára. Það skuldaði í árslok 2016 alls 68,5 milljónir en eignirnar voru þá metnar á fjórtán milljónir.

Bjórar annarra tveggja rótgróinna örbrugghúsa eru í dag bruggaðir hjá stóru áfengisframleiðendunum tveimur. Einstök framleiðir sína bjóra hjá Vífilfelli á Akureyri og Borg brugghús er innan vébanda Ölgerðarinnar. Það þýðir þó ekki að örbrugghúsin séu þar með upptalin því fjöldi minni örbrugghúsa bruggar fyrir ÁTVR eða einstaka veitingastaði og smærri hópa. Þau eiga sér aftur á móti ekki jafn langa rekstrarsögu.

Rekstrartekjur Einstakrar Ölgerðar ehf. námu 46 milljónum í fyrra og hagnaður ársins alls 5,4 milljónum. Bjórar fyrirtækisins eru fáanlegir hér á landi en eigendur þess, Bandaríkjamennirnir David Altshuler og Jack Sichterman, hafa lagt mikla áherslu á útflutning til heimalands þeirra. Tekjur félagsins endurspegla augljóslega ekki heildarsölu þess og ná að öllum líkindum einungis til innlendrar sölu.

Borg Brugghús hefur framleitt handverksbjóra síðan 2010. Rekstur þess var þangað til í mars síðastliðnum undir kennitölu Ölgerðarinnar og upplýsingar um afkomu félagsins í fyrra því ekki aðgengilegar. Einkahlutafélagið Borg brugghús var aftur á móti stofnað í mars á þessu ári.

Fréttin birtist fyrst í Markaðnum, fylgiriti Fréttablaðsins um viðskipti og efnahagsmál