Hjúkrunar- og dvalarheimili fyrir aldraða stefna ríkinu vegna vangoldinnar leigu Sunna Kristín Hilmarsdóttir skrifar 13. október 2017 10:21 Óttari Proppé, heilbrigðisráðherra, eru birtar stefnurnar fyrir hönd ríkisins. Vísir/Stefán Hjúkrunarheimilið Grund í Reykjavík, Dvalar-og hjúkrunarheimilið Ás í Hveragerði og Hrafnistuheimili Sjómannadagsráðs í Reykjavík og Hafnarfirði hafa birt Óttari Proppé, heilbrigðisráðherra, fyrir hönd ríkisins, stefnu fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur vegna vangoldinnar leigu fyrir afnot af húsnæði heimilanna. Um tvær stefnur er að ræða, annars vegar af hálfu Grundar og Ásar og hins vegar af hálfu Hrafnistuheimilanna. Bæði stjórn Grundar, sem rekur jafnframt Ás, og stjórn Sjómannadagsráðs og stjórnendur Hrafnistu harma að málið sé komið í þennan farveg en í báðar stjórnir ræða í tilkynningum sínum vegna málsins um árangurslausar tilraunir í mörg ár til að fá viðræður við ríkið um ágreininginn sem snýr að húsnæðinu og greiðslu leigu vegna þess. Tilkynningar stjórnanna eru nánast samhljóða en í tilkynningu Hrafnistuheimilanna er málið útskýrt á eftirfarandi hátt, sem er sambærilegt máli Grundar og Áss: „Á þessum heimilum er veitt sérhæfð þjónusta við umönnun aldraðra sem íslenska ríkinu ber lögum samkvæmt að veita en hefur falið Hrafnistu að inna af hendi fyrir sína hönd. Hrafnistuheimilin tvö voru tekin í notkun á sjötta og sjöunda áratug síðustu aldar. Bygging þeirra var aðallega fjármögnuð með sjálfboðavinnu og fjáröflun af ýmsu tagi. Þau voru síðan rekin með greiðsluþátttöku íbúa allt þar til að ríkið tók yfir málaflokkinn á 9. áratug síðustu aldar. Á þeim sama tíma hóf ríkið að ákveða einhliða hvaða öldruðu einstaklingar uppfylltu skilyrði til búsetu á hjúkrunarheimilum landsins og breyttust þá Hrafnistuheimilin tvö í hjúkrunar- og dvalarheimili sem fengu frá sama tíma greidd daggjöld frá ríkinu. Þrátt fyrir þessa einhliða breytingu af hálfu ríkisvaldsins hefur ríkið ávallt hafnað því að greiða Hrafnistu endurgjald fyrir að leggja ríkinu til húsnæði undir rekstur hjúkrunarheimila í Reykjavík og Hafnarfirði. Í stefnunni er því krafist eðlilegs gjalds fyrir afnotin. Á suðvesturhorni landsins (Reykjavík, Kópavogi, Garðabæ, Hafnarfirði og Reykjanesbæ) eru rekin sex hjúkrunar- og dvalarheimili í nafni Hrafnistu. Fasteignir heimilanna í Reykjavík og Hafnarfirði eru þau einu sem alfarið eru í eigu Sjómannadagsráðs, eiganda Hrafnistu. Fasteignir hinna heimilanna eru ýmist í eigu ríkisins og/eða sveitarfélaga sem hafa falið Hrafnistu reksturinn fyrir sína hönd með sérstökum samningum og tengjast þau ekki málinu.Fæst ekki til að ræða málið Ríkið greiðir fjölmörgum aðilum sérstakt gjald fyrir afnot af húsnæði hjúkrunarheimila sambærileg þeim sem Hrafnista leggur ríkinu til. Dæmi um það eru hjúkrunarheimili sem sveitarfélög hafa byggt og fjármagnað á undanförnum árum, en ríkið greiðir þeim gjald fyrir afnot sín af húsnæðinu. Þá hefur ríkið einnig gert sambærilega samninga við einkaaðila, t.d. eigendur Sóltúns í Reykjavík þar sem ríkið greiðir sérstakt mánaðarlegt daggjald fyrir afnot sín af húsnæðinu. Þetta mánaðarlega daggjald hefur Hrafnistuheimilunum í Reykjavík og Hafnarfirði aldrei staðið til boða þrátt fyrir ítrekaðar óskir þar um.Mismunun milli aðila – greiða öðrum ígildi húsaleigu Hvað varðar greiðslur ríkisins til Hrafnistu gerir ríkisvaldið engan greinarmun á því hvort þjónustan fer fram í húsnæði í eigu ríkisins, sveitarfélaganna eða húsnæði í eigu Hrafnistu. Gjaldið er hið sama. Með öðrum orðum: Ríkið nýtir sér húsnæði Hrafnistuheimilanna í Reykjavík og Hafnarfirði án þess að greiða krónu fyrir afnot sín af húsnæðinu á sama tíma og ríkið greiðir fyrir afnot sín af húsnæði annarra Hrafnistuheimila, t.d. í Reykjanesbæ, Kópavogi eða Garðabæ. Að mati Hrafnistu felur þessi staðreynd í sér alvarlega og ólögmæta mismunun sem nauðsynlegt er að fá skorið úr fyrir dómstólum.Viðhald í 60 ár Húsnæði Hrafnistu í Reykjavík var tekið í notkun árið 1957 og 20 árum síðar í Hafnarfirði. Alls er húsnæði heimilanna um 30 þúsund fermetrar. Það er í notkun allan sólarhringinn alla daga ársins. Það krefst mikils viðhalds og eftirlits til að viðhalda gæðum þess og tryggja öryggi íbúa í samræmi við lög, reglur og önnur skilgreind viðmið sem ríkið setur. Því til vitnis vinna tíu manns í fullu starfi að viðhaldi húsnæðisins. Í ákveðnum tilvikum viðhaldsverkefna geta Hrafnistuheimilin sótt um styrki úr Framkvæmdasjóði aldraðra. Í þeim umsóknum sem samþykktar hafa verið, hefur framlag sjóðsins til viðhaldsverkefnanna þó aldrei verið meira en sem nemur 15% til 40% af kostnaði. Það sem upp á vantar fjármagnar Sjómannadagsráð á eigin spýtur, m.a. með lántökum.Kemur til greina að breyta starfseminni Í ljósi þess að ríkisvaldið hefur staðfastlega neitað Hrafnistuheimilunum tveimur um viðræður um greiðslu fyrir afnot sín af húsnæði heimilanna reynist nauðsynlegt að höfða dómsmál. Að óbreyttu mun áfram ganga á eigið fé Sjómannadagsráðs sem ekki verður unað við mikið lengur enda óheimilt samkvæmt samþykktum þess. Óbreytt ástand mun auk þess leiða til rekstrarerfiðleika og versnandi ástands húsnæðisins vegna vangetu til að fjármagna viðhald þess og þróun. Það er því mikilvægt að fá skorið úr málinu fyrir dómstólum til að unnt sé að taka frekari ákvarðanir um framtíð fasteignanna. Takist ekki að semja um greiðslu fyrir afnotin eða fallist dómstóllinn ekki málavexti Hrafnistu gæti þrautarlendingin orðið sú að hætta núverandi rekstri hjúkrunarrýma í húsnæðinu og hefja þar aðra starfsemi í þágu aldraðra, t.d. með því að breyta húsnæðinu í leiguíbúðir. Verði málalokin þau mun ríkið þurfa að finna annað húsnæði til afnota fyrir þá starfsemi. Húsnæðisþáttur slíkrar þjónustu mun alltaf verða á kostnað ríkisins, en hjúkrunarrými á Hrafnistu í Reykjavík og Hafnarfirði eru um 400 eða 15% hjúkrunarrýma á öllu landinu. Kostnaður við að reisa 400 ný hjúkrunarrými yrði ekki undir 12 milljörðum króna.Harmað að málið sé komið í þennan farveg Stjórn Sjómannadagsráðs og stjórnendur Hrafnistu harma að málið sé komið í þennan farveg en eftir árangurslausar tilraunir í mörg ár til að fá viðræður við ríkið um ágreininginn reynist nauðsynlegt að höfða dómsmál til að fá skorið úr málinu. Rétt er að geta þess að hjúkrunar- og dvalarheimilin Grund og Ás munu samhliða reka sambærilegt dómsmál á hendur ríkinu vegna sinna eigna.“ Mest lesið Leiðin í vinnuna smám saman þrefaldast: „Þetta er eins og í einhverri bíómynd“ Innlent Fannst hennar tími vera kominn Innlent Miðflokkurinn staðfestir sig sem þriðji stærsti flokkurinn Innlent Ofbeldisbrotum fjölgar á sama tíma og lögreglumönnum fækkar Innlent Verkefnið skapi níutíu störf og meðallaunin verði um 1,4 milljón á mánuði Innlent Reyna að sigla um geiminn á geislum sólarinnar Erlent Landeigendur höfða mál gegn ríkinu vegna Hvammsvirkjunar Innlent Steinunn Ólína skýtur föstum skotum á Katrínu Innlent Svona var Pallborðið með Höllu, Katrínu og Steinunni Ólínu Innlent Össur segir Jóni Gnarr að „hætta að væla“ Innlent Fleiri fréttir Ofbeldisbrotum fjölgar á sama tíma og lögreglumönnum fækkar Landeigendur höfða mál gegn ríkinu vegna Hvammsvirkjunar Fannst hennar tími vera kominn Sakar ríkisstjórnina um að ætla að afhenda fiskeldinu firðina til eilífðar Miðflokkurinn staðfestir sig sem þriðji stærsti flokkurinn Leiðin í vinnuna smám saman þrefaldast: „Þetta er eins og í einhverri bíómynd“ Ákærð fyrir að hafa orðið syni sínum að bana Stórfjölgun ofbeldisbrota, firðir í hættu og hönnunarstuldur „Við næðum eflaust meiri árangri ef borgarstjóri myndi væla minna“ Össur segir Jóni Gnarr að „hætta að væla“ Staðfesta gæsluvarðhald tveggja sakborninga Óbreytt frumvarp þýði útrýmingu villta laxins Fluttur á sjúkrahús eftir að ekið var á Útlendingastofnun Húsfélagið má ekki klippa á tengil rafvirkjameistara Sjálfstæðisflokkurinn kvelji barnafólk með vettlingagjörningi Enn kröftugt gos úr einum gíg Börn sofi ekki úti í gosmóðunni suðvestanlands Velkomin í Verbúðina II Halla Hrund fjórfaldar fylgi sitt á milli kannanna Ákærðir fyrir þaulskipulagða skotárás gegn feðginum á aðfangadag Sextán hundruð vettlingar fyrir börnin sem bíða Verkefnið skapi níutíu störf og meðallaunin verði um 1,4 milljón á mánuði Aðstoðarrektor í Bandaríkjunum verður rektor Háskólans á Akureyri Bjarni vill taka daginn snemma Svona var Pallborðið með Höllu, Katrínu og Steinunni Ólínu Freista þess að halda veitingamanninum bak við lás og slá Furðar sig á ávirðingum vegna kaupa á vínarbrauði Tvö manndráp á skömmum tíma „Það er ástæða fyrir því að farið er í að rannsaka þetta andlát“ Vill geta vísað flóttafólki úr landi innan tveggja sólarhringa Sjá meira
Hjúkrunarheimilið Grund í Reykjavík, Dvalar-og hjúkrunarheimilið Ás í Hveragerði og Hrafnistuheimili Sjómannadagsráðs í Reykjavík og Hafnarfirði hafa birt Óttari Proppé, heilbrigðisráðherra, fyrir hönd ríkisins, stefnu fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur vegna vangoldinnar leigu fyrir afnot af húsnæði heimilanna. Um tvær stefnur er að ræða, annars vegar af hálfu Grundar og Ásar og hins vegar af hálfu Hrafnistuheimilanna. Bæði stjórn Grundar, sem rekur jafnframt Ás, og stjórn Sjómannadagsráðs og stjórnendur Hrafnistu harma að málið sé komið í þennan farveg en í báðar stjórnir ræða í tilkynningum sínum vegna málsins um árangurslausar tilraunir í mörg ár til að fá viðræður við ríkið um ágreininginn sem snýr að húsnæðinu og greiðslu leigu vegna þess. Tilkynningar stjórnanna eru nánast samhljóða en í tilkynningu Hrafnistuheimilanna er málið útskýrt á eftirfarandi hátt, sem er sambærilegt máli Grundar og Áss: „Á þessum heimilum er veitt sérhæfð þjónusta við umönnun aldraðra sem íslenska ríkinu ber lögum samkvæmt að veita en hefur falið Hrafnistu að inna af hendi fyrir sína hönd. Hrafnistuheimilin tvö voru tekin í notkun á sjötta og sjöunda áratug síðustu aldar. Bygging þeirra var aðallega fjármögnuð með sjálfboðavinnu og fjáröflun af ýmsu tagi. Þau voru síðan rekin með greiðsluþátttöku íbúa allt þar til að ríkið tók yfir málaflokkinn á 9. áratug síðustu aldar. Á þeim sama tíma hóf ríkið að ákveða einhliða hvaða öldruðu einstaklingar uppfylltu skilyrði til búsetu á hjúkrunarheimilum landsins og breyttust þá Hrafnistuheimilin tvö í hjúkrunar- og dvalarheimili sem fengu frá sama tíma greidd daggjöld frá ríkinu. Þrátt fyrir þessa einhliða breytingu af hálfu ríkisvaldsins hefur ríkið ávallt hafnað því að greiða Hrafnistu endurgjald fyrir að leggja ríkinu til húsnæði undir rekstur hjúkrunarheimila í Reykjavík og Hafnarfirði. Í stefnunni er því krafist eðlilegs gjalds fyrir afnotin. Á suðvesturhorni landsins (Reykjavík, Kópavogi, Garðabæ, Hafnarfirði og Reykjanesbæ) eru rekin sex hjúkrunar- og dvalarheimili í nafni Hrafnistu. Fasteignir heimilanna í Reykjavík og Hafnarfirði eru þau einu sem alfarið eru í eigu Sjómannadagsráðs, eiganda Hrafnistu. Fasteignir hinna heimilanna eru ýmist í eigu ríkisins og/eða sveitarfélaga sem hafa falið Hrafnistu reksturinn fyrir sína hönd með sérstökum samningum og tengjast þau ekki málinu.Fæst ekki til að ræða málið Ríkið greiðir fjölmörgum aðilum sérstakt gjald fyrir afnot af húsnæði hjúkrunarheimila sambærileg þeim sem Hrafnista leggur ríkinu til. Dæmi um það eru hjúkrunarheimili sem sveitarfélög hafa byggt og fjármagnað á undanförnum árum, en ríkið greiðir þeim gjald fyrir afnot sín af húsnæðinu. Þá hefur ríkið einnig gert sambærilega samninga við einkaaðila, t.d. eigendur Sóltúns í Reykjavík þar sem ríkið greiðir sérstakt mánaðarlegt daggjald fyrir afnot sín af húsnæðinu. Þetta mánaðarlega daggjald hefur Hrafnistuheimilunum í Reykjavík og Hafnarfirði aldrei staðið til boða þrátt fyrir ítrekaðar óskir þar um.Mismunun milli aðila – greiða öðrum ígildi húsaleigu Hvað varðar greiðslur ríkisins til Hrafnistu gerir ríkisvaldið engan greinarmun á því hvort þjónustan fer fram í húsnæði í eigu ríkisins, sveitarfélaganna eða húsnæði í eigu Hrafnistu. Gjaldið er hið sama. Með öðrum orðum: Ríkið nýtir sér húsnæði Hrafnistuheimilanna í Reykjavík og Hafnarfirði án þess að greiða krónu fyrir afnot sín af húsnæðinu á sama tíma og ríkið greiðir fyrir afnot sín af húsnæði annarra Hrafnistuheimila, t.d. í Reykjanesbæ, Kópavogi eða Garðabæ. Að mati Hrafnistu felur þessi staðreynd í sér alvarlega og ólögmæta mismunun sem nauðsynlegt er að fá skorið úr fyrir dómstólum.Viðhald í 60 ár Húsnæði Hrafnistu í Reykjavík var tekið í notkun árið 1957 og 20 árum síðar í Hafnarfirði. Alls er húsnæði heimilanna um 30 þúsund fermetrar. Það er í notkun allan sólarhringinn alla daga ársins. Það krefst mikils viðhalds og eftirlits til að viðhalda gæðum þess og tryggja öryggi íbúa í samræmi við lög, reglur og önnur skilgreind viðmið sem ríkið setur. Því til vitnis vinna tíu manns í fullu starfi að viðhaldi húsnæðisins. Í ákveðnum tilvikum viðhaldsverkefna geta Hrafnistuheimilin sótt um styrki úr Framkvæmdasjóði aldraðra. Í þeim umsóknum sem samþykktar hafa verið, hefur framlag sjóðsins til viðhaldsverkefnanna þó aldrei verið meira en sem nemur 15% til 40% af kostnaði. Það sem upp á vantar fjármagnar Sjómannadagsráð á eigin spýtur, m.a. með lántökum.Kemur til greina að breyta starfseminni Í ljósi þess að ríkisvaldið hefur staðfastlega neitað Hrafnistuheimilunum tveimur um viðræður um greiðslu fyrir afnot sín af húsnæði heimilanna reynist nauðsynlegt að höfða dómsmál. Að óbreyttu mun áfram ganga á eigið fé Sjómannadagsráðs sem ekki verður unað við mikið lengur enda óheimilt samkvæmt samþykktum þess. Óbreytt ástand mun auk þess leiða til rekstrarerfiðleika og versnandi ástands húsnæðisins vegna vangetu til að fjármagna viðhald þess og þróun. Það er því mikilvægt að fá skorið úr málinu fyrir dómstólum til að unnt sé að taka frekari ákvarðanir um framtíð fasteignanna. Takist ekki að semja um greiðslu fyrir afnotin eða fallist dómstóllinn ekki málavexti Hrafnistu gæti þrautarlendingin orðið sú að hætta núverandi rekstri hjúkrunarrýma í húsnæðinu og hefja þar aðra starfsemi í þágu aldraðra, t.d. með því að breyta húsnæðinu í leiguíbúðir. Verði málalokin þau mun ríkið þurfa að finna annað húsnæði til afnota fyrir þá starfsemi. Húsnæðisþáttur slíkrar þjónustu mun alltaf verða á kostnað ríkisins, en hjúkrunarrými á Hrafnistu í Reykjavík og Hafnarfirði eru um 400 eða 15% hjúkrunarrýma á öllu landinu. Kostnaður við að reisa 400 ný hjúkrunarrými yrði ekki undir 12 milljörðum króna.Harmað að málið sé komið í þennan farveg Stjórn Sjómannadagsráðs og stjórnendur Hrafnistu harma að málið sé komið í þennan farveg en eftir árangurslausar tilraunir í mörg ár til að fá viðræður við ríkið um ágreininginn reynist nauðsynlegt að höfða dómsmál til að fá skorið úr málinu. Rétt er að geta þess að hjúkrunar- og dvalarheimilin Grund og Ás munu samhliða reka sambærilegt dómsmál á hendur ríkinu vegna sinna eigna.“
Mest lesið Leiðin í vinnuna smám saman þrefaldast: „Þetta er eins og í einhverri bíómynd“ Innlent Fannst hennar tími vera kominn Innlent Miðflokkurinn staðfestir sig sem þriðji stærsti flokkurinn Innlent Ofbeldisbrotum fjölgar á sama tíma og lögreglumönnum fækkar Innlent Verkefnið skapi níutíu störf og meðallaunin verði um 1,4 milljón á mánuði Innlent Reyna að sigla um geiminn á geislum sólarinnar Erlent Landeigendur höfða mál gegn ríkinu vegna Hvammsvirkjunar Innlent Steinunn Ólína skýtur föstum skotum á Katrínu Innlent Svona var Pallborðið með Höllu, Katrínu og Steinunni Ólínu Innlent Össur segir Jóni Gnarr að „hætta að væla“ Innlent Fleiri fréttir Ofbeldisbrotum fjölgar á sama tíma og lögreglumönnum fækkar Landeigendur höfða mál gegn ríkinu vegna Hvammsvirkjunar Fannst hennar tími vera kominn Sakar ríkisstjórnina um að ætla að afhenda fiskeldinu firðina til eilífðar Miðflokkurinn staðfestir sig sem þriðji stærsti flokkurinn Leiðin í vinnuna smám saman þrefaldast: „Þetta er eins og í einhverri bíómynd“ Ákærð fyrir að hafa orðið syni sínum að bana Stórfjölgun ofbeldisbrota, firðir í hættu og hönnunarstuldur „Við næðum eflaust meiri árangri ef borgarstjóri myndi væla minna“ Össur segir Jóni Gnarr að „hætta að væla“ Staðfesta gæsluvarðhald tveggja sakborninga Óbreytt frumvarp þýði útrýmingu villta laxins Fluttur á sjúkrahús eftir að ekið var á Útlendingastofnun Húsfélagið má ekki klippa á tengil rafvirkjameistara Sjálfstæðisflokkurinn kvelji barnafólk með vettlingagjörningi Enn kröftugt gos úr einum gíg Börn sofi ekki úti í gosmóðunni suðvestanlands Velkomin í Verbúðina II Halla Hrund fjórfaldar fylgi sitt á milli kannanna Ákærðir fyrir þaulskipulagða skotárás gegn feðginum á aðfangadag Sextán hundruð vettlingar fyrir börnin sem bíða Verkefnið skapi níutíu störf og meðallaunin verði um 1,4 milljón á mánuði Aðstoðarrektor í Bandaríkjunum verður rektor Háskólans á Akureyri Bjarni vill taka daginn snemma Svona var Pallborðið með Höllu, Katrínu og Steinunni Ólínu Freista þess að halda veitingamanninum bak við lás og slá Furðar sig á ávirðingum vegna kaupa á vínarbrauði Tvö manndráp á skömmum tíma „Það er ástæða fyrir því að farið er í að rannsaka þetta andlát“ Vill geta vísað flóttafólki úr landi innan tveggja sólarhringa Sjá meira