Innlent

Benedikt dregur í land með afnám seðlanna

Jakob Bjarnar skrifar
Fjármálaráðherra segir þjóðina ekki tilbúna í slíkar aðgerðir, sem fela í sér það að stærstu peningaseðlarnir verði aflagðir.
Fjármálaráðherra segir þjóðina ekki tilbúna í slíkar aðgerðir, sem fela í sér það að stærstu peningaseðlarnir verði aflagðir. visir/vilhelm
Benedikt Jóhannesson fjármálaráherra hefur dregið í land með áform þess efnis að vert væri að taka 10 og 5 þúsund króna seðlana úr umferð. Hann segir þjóðina ekki tilbúna í slíkar aðgerðir.

Mikil andstaða við fyrirhugað afnám seðlanna

Gríðarleg andstaða myndaðist við þær hugmyndir sem fram komu hjá fjármálaráðherra þess efnis að vert væri að leggja niður 10 og 5 þúsund króna seðlana. Spjótin standa á Benedikt úr öllum áttum, ekki síst úr ranni samstarfsflokksins í ríkisstjórn, Sjálfstæðisflokki og keppast menn við að fordæma hugmyndina.

Gagnrýnin var af margvíslegum toga, einkum þó sú að verið væri að færa með aðgerðum hins opinbera kortafyrirtækjunum viðskipti á silfurfati. Í raun neyða fólk til að skipta við þau, um það væri ekkert val. Í öðru lagi var það nefnt að með því að kortavæða öll viðskipti væri hægt að fylgjast með hverju fótmáli borgara hvar sem þeir veifuðu kortum sínum; Ísland yrði draumaríki Stóra bróður.

Dæmi um harða gagnrýni má sjá í samantekt Vísis frá í gær.

Falskir reikningar fyrir allt að sjö milljarða

Benedikt, formaður Viðreisnar, hefur nú ritað pistil á vef Viðreisnar þar sem hann gerir nánar grein fyrir þessu máli. „Beinum sjónum að svarta hagkerfinu og skattsvikum“ er yfirskrift pistils hans. Benedikt greinir frá því að um sé að ræða tillögur tveggja starfshópa sem hann skipaði með það fyrir augum að ráðast gegn svartri atvinnustarfsemi. Fjármálaráðherra undirstrikar að hann hafi ekki haft nein afskipti af því starfi.

Annars vegar er um hóp átta sérfræðinga sem Anna Borþórsdóttir Olsen leiddi sem fjallar um hugsanlegar aðgerðir til að stöðva útgáfu á fölskum reikningum í viðskiptum í innflutningi. Þetta er þekkt leið til undanskota, sem meðal annars var fjallað um í tengslum við Panamaskjölin sem snýst um að erlendur aðili sem íslenskur innflytjandi skrifar út reikning fyrir hærri fjárhæð en raunverulega er samið um. Kaupandi færir kostnað hjá sér og fær peninga til sín skattlaust. „Talið er að þessi undanskot geti numið einum til sjö milljörðum króna hér á landi á ári hverju.“

Ekki verið að tala um að banna notkun reiðufjár

Seinni skýrslan er skrifuð af 11 sérfræðingum undir forystu Þorkels Sigurlaugssonar.

Hún fjallar um svarta hagkerfið og umfang skattaundanskota sem metið er á 80 til 120 milljarða.

Hópurinn setur fram nokkrar hugmyndir um hvernig hægt sé að berjast gegn þessu, meðal annars þá að takmarka notkun reiðufjár. „Innkaup og flutningur fjármuna milli landa í stórum stíl á ekki að tíðkast með notkun reiðufjár. Peningaþvætti er afleiðing skattsvika sem tíðkast hér á landi eins og annar staðar.“

Benedikt segir að þetta atriði hafi einkum staðið í Íslendingum. Hann undirstrikar að ekki sé verið að tala um að banna notkun reiðufjár.

Þjóðin ekki tilbúin

„Meðaltalsútreikningar sýna að meðal-Íslendingurinn á tæplega 200 þúsund krónur í reiðufé þar af helminginn í tíuþúsundköllum. Vegna þess að fæstir kannast við að eiga slíkar fjárhæðir í seðlum vaknar grunur um að reiðufé sé súrefni svarta hagkerfisins. Tillögur um í skýrslunni um minnkun reiðufjár er (en ekki bann við notkun þess) eru því til þess að minnka svarta hagkerfið og þrengja að þeim sem þar starfa, en ekki vega að heiðarlegu fólki.“

Þá segir fjármálaráðherra að hugmyndin um að taka tíuþúsundkallinn úr notkun hafi verið nægjanlega frumleg til að allir geti haft á henni skoðun. „Miðað við fyrstu viðbrögð er samfélagið ekki tilbúið í svo róttæka hugmynd, en hún er sem betur fer ekkert grundvallaratriði í tillögum hópsins.“


Tengdar fréttir

Fjármálaráðherra fordæmdur á Facebook

Benedikt Jóhannesson fjármálaráðherra er úthrópaður á samfélagsmiðlum eftir að hann kynnti þær fyrirætlanir sínar að taka 5 og 10 þúsund króna seðlana úr umferð.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×