Innlent

Vilja tryggja öldruðum rétt til sambúðar

Sunna Karen Sigurþórsdóttir skrifar
Öldruð hjón geta þurft að slíta samvistum gegn vilja sínum þegar annað þeirra þarf að fara á stofnun sökum skertrar heilsu.
Öldruð hjón geta þurft að slíta samvistum gegn vilja sínum þegar annað þeirra þarf að fara á stofnun sökum skertrar heilsu. vísir/valli
Tíu þingmenn úr fjórum flokkum hafa lagt fram frumvarp til laga sem tryggir öldruðum hjónum og sambúðarfólki rétt til að vera áfram samvistum þó annað þurfi að dvelja til langframa á hjúkrunarheimili. Þessi réttur er ekki tryggður nú og því geta öldruð hjón þurft að slíta samvistum gegn vilja sínum þegar annað þeirra þarf að fara á stofnun sökum skertrar heilsu.

Þá gerir frumvarpið jafnframt ráð fyrir því að maki geti dvalið á stofnuninni í allt að átta vikur eftir fráfall heimilismanns. Á þeim tíma er þar til gerðri nefnd falið að meta forsendur fyrir áframhaldandi dvöl á stofnuninni.

Sambærilegt frumvarp var lagt fram á síðasta löggjafarþingi og gekk það til velferðarnefndar sem óskaði eftir umsögnum. Efnislegar athugasemdir lutu einkum að greiðslum vegna búsetu maka á hjúkrunarheimilinu og stöðu hans við andlát heimilismanns. Enginn lýsti sig andvígan því sjónarmiði að æskilegt væri að hjón og sambúðarfólk gæti haldið áfram sambúð sinni, þrátt fyrir dvöl á stofnun. Hins vegar var bent á ýmis atriði sem stæðu í veg fyrir þeirri tilhögun, svo sem mikinn skort á dvalarrými fyrir aldraða, langa biðlista eftir dvöl og rekstrarvanda stofnana.

„Undir það skal tekið að erfið staða margra stofnana fyrir aldraða er ærið áhyggjuefni og álag á starfslið þeirra er mikið. En sú staða mála getur ekki orðið að átyllu yfir því að láta hjá líða að virða mannréttindi og sjálfsákvörðunarrétt aldraðra eða láta undir höfuð leggjast að rækja skyldur samfélagsins við aldraða yfirleitt. Þvert á móti hlýtur það að vera keppikefli að allar ráðstafanir í þágu aldraðra byggist af virðingu við þá og rétt til mannlegrar reisnar,“ segir í greinargerð frumvarpsins.

Réttur para til sambúðar á stofnun er við lýði í Danmörku, Noregi og Svíþjóð en er misjafnlega tryggður og útfærður. Réttur sambúðarfólks í þeim löndum byggist á þeirri grunnforsendu að með því aukist réttindi og lífsgæði aldraðra.

Svandís Svavarsdóttir, þingflokksformaður Vinstri grænna, er fyrsti flutningsmaður frumvarpsins en aðrir flutningsmenn koma úr Framsóknarflokki, Samfylkingu og Pírötum.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×