Skoðun

Brjóstakrabbamein í körlum

Jóhannes V. Reynisson skrifar
Heilbrigðisþjónustan á að vera fyrir alla og vera gjaldfrjáls. En hún er kostnaðarsöm. Getum við bætt heilsu okkarhvers og eins, heilbrigðisþjónustuna, og dregið úr kostnaði heilbrigðiskerfisins um leið? Svarið er já!

Hvernig förum við að? Við þurfum að finna og komast fyrir sjúkdóma áður en þeir verða að alvarlegum veikindum. Til þess þurfum við virka heilsugæslu sem kallar okkur reglulega í skoðun. Grunnurinn er fólginn í rannsóknum, rannsóknum og aftur rannsóknum.

Við leggjum ekki vegspotta án þes að kanna ofan í kjölinn landið framundan, veður og vinda, umhverfisáhrif, fornleifar og ótrúlega margt annað. Við leitum að hagkvæmustu og greiðfærustu leiðinni og reynum að hafa sem minnst áhrif á umhverfið. Við þurfum að hugsa heilbrigðiskerfið með sama hætti. Og bretta upp ermar.

Ný kynslóð

Hundruð Íslendinga falla í valinn á hverju ári vegna algengra krabbameina, til dæmis í brjóstum, ristli, lungum og endaþarmi og sortuæxlum. Gleymum ekki öllum þeim sem ná að sigrast á slíkum meinum. Og heldur ekki þeim gríðarlega líkamlega og andlega sársauka sem svona veikindi valda fólki og fjölskyldum þeirra.

Ný kynslóð grunnrannsóknartækja getur greint þessi krabbamein sem áður voru nefnd mun fyrr en núna er mögulegt. Blái naglinn vill stíga mikilvæg skref í áttina til fyrirbyggjandi heilbrigðisþjónustu með því að leggja til þrjú ný tæki í þessu skyni. Kostnaður við kaup á tækjunum nemur 73 milljónum króna. Enn vantar 55 milljónir upp á. Vonandi munu fyrirtæki og einstaklingar leggja framtakinu lið.

Sjúkratryggingar Íslands með í liðið

Verkefnin eru fleiri. Fjögur þúsund Íslendingar hafa árlega fengið í fimmtugsafmælisgjöf frá Bláa naglanum heimapróf til að skima fyrir vísbendingum um ristilkrabba. Samhliða því hafa ristilspeglanir þrefaldast á fáum árum og eru nú um tíu þúsund á hverju ári. En hvað verður um þá mikilvægu þekkingu sem verður til við þessar speglarnir? Er hún að rykfalla í tölvum hér og þar um bæinn? Við þurfum að nýta þessa þekkingu, fylgja þessum rannsóknum eftir. Mikilvægur liður í því er að koma á fót gæðaskráningarkerfi fyrir ristilspeglanir. Í þessum efnum skiptir miklu máli að Sjúkratryggingar Íslands taki þátt í gerð gæðaskráningakerfisins sem mun verða til þess að bæta lífslíkur eða jafnvel fyrirbyggja alvarleg veikindi fjölda Íslendinga. Blái naglinn hefur óskað eftir því að Sjúkratryggingar leggi til fjármagn til verkefnisins næstu þrjú árin. Við erum að tala um brotabrot af útgjöldum Sjúkratrygginga Íslands, en samfélagslegur ávinningur margfaldur. Fjárfestingin mun sömuleiðis nýtast öðrum stofnunum á borð við Krabbameinsskrá, Landlækni og fleiri.

Stærðin skiptir ekki máli

Á hverjum áratug deyja hundruð kvenna úr brjóstakrabbameini, og það kann að koma á óvart, upp undir tíu karlmenn líka. Karlmenn fá nefnilega líka brjóstakrabbamein.

Við leggjum mikið á okkur til þess að finna brjóstakrabbamein. Enn sem komið er virðast aðferðirnar aðeins bjóða upp á að koma auga á meinið þegar það er komið í brjóstið. Við þurfum að geta gripið inn fyrr. Þetta er stórkostlegt hagsmunamál kvenna, en ekki síður karla. Þetta er hvorki spurning um kyn eða skálastærð. Orsökin er í erfðavísum og þar þurfum við að leggja í grunnrannsóknir. Þær munu ekki aðeins skipta máli fyrir brjóstakrabbamein, heldur öll önnur krabbamein.

Rannsóknir eru framtíðin

Heilbrigðiskerfi framtíðarinnar mun standa á traustum grunni rannsóknarstofunnar.Á komandi ári mun Blái naglinn standa fyrir stofnun samfélagssjóðs til stuðnings rannsóknum á krabbameini. Sjóðurinn verður formlega stofnaður 27. mars 2017. Leitað verður eftir framlögum frá einstaklingum og fyrirtækjum í þessu skyni. Öll framlög til rannsóknarsjóðsins munu renna óskipt til rannsókna, en Blái naglinn hyggst standa undir öðrum kostnaði við rekstur.

Tökum höndum saman

Þunginn í heilbrigðiskerfinu þarf að færast frá spítalanum og inn á heilsugæsluna. Innviðirnir eru fyrir hendi, en forsendurnar fyrir heilbrigðiskerfi framtíðarinnar eru tvær. Við þurfum rannsóknir, rannsóknir og aftur rannsóknir. Þannig munum við öðlast betri skilning á sjúkdómum og geta komið í veg fyrir þá áður en við verðum veik. Hin forsendan er reglubundin athugun á heilsunni; bætt vitund okkar hvers og eins fyrir eigin heilsu. Þetta er lykilinn að heilsuhraustu samfélagi. Lykillinn að blómlegri framtíð.


Tengdar fréttir

Heilsugæslan á Mars

Það er ekkert langt í að fólk geti ferðast til reikistjörnunnar Mars. Og hver veit nema að mannkynið muni setjast þar að í náinni framtíð. En hvað ætla Marsbúar að gera í heilbrigðismálum? Verður ekki að byrja á því að reisa hátæknisjúkrahús um leið og aðra innviði? Svarið er nei. Á Mars verður heilsugæsla.




Skoðun

Skoðun

Er þetta eðli­legt?

Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir skrifar

Sjá meira


×