Bakþankar

Tilfinningaklám og sleggjudómar

Ólöf Skaftadóttir skrifar
Ég er tiltölulega nýr bakþankahöfundur og hef rétt fengið smjörþefinn af því að þurfa að tjá mig reglulega um menn og málefni fyrir framan alþjóð. Í því felst spennandi ögrun – ekki síst fyrir fólk eins og mig, sem hefur ekki búið sig sérstaklega undir það að þurfa að hafa skoðanir á flestum hlutum. Ég hef því ákveðið að láta bara flakka – gera ekki minnstu tilraun til að vera samkvæm sjálfri mér í þessum pistlaskrifum.

Alla tíð hef ég staðið mig að því að þurfa að vera ósammála mér, hafa eina skoðun fyrir hádegi og aðra eftir hádegi. Stundum fer það eftir því hvaða röksemd maður heyrir síðast. Ef röksemdin er vond, byggist til dæmis á tilfinningaklámi, á ég það til að snúast öndverð, jafnvel þó að málstaðurinn sé athyglisverður. Smekkvísi í málflutningi skiptir þess vegna höfuðmáli ef ætlunin er að sannfæra mig.

Þeir sem rembast við að renna stoðum undir sjónarmið til þess eins að sanna að þeir hafi haft rétt fyrir sér í einhverjum pistli eða málflutningi einhvern tíma eru komnir í algjört þrot. Það eru vond örlög að festast í löngu úr sér gengnum viðhorfum sem nýjar upplýsingar og reynsla hafa kippt stoðunum undan. Ráðstefnur um hrunmál með handvöldum skoðanabræðrum, íslenskum eða erlendum, breyta engu um málavöxtu en vekja aftur á móti grunsemdir um vonda samvisku þeirra sem eiga í hlut.

Þessi fúli pyttur er hættulegri í okkar litla samfélagi en í mörgum öðrum. Hérna geta rit- og málglaðir sleggjudómarar, sem ekki einu sinni hafa fyrir því að kynna sér staðreyndir eða afla gagna, haft ótrúleg áhrif á daglega umræðu.

Það vantar fjölbreytni í hugmyndabankann. Hann verður því ekki til, vettvangurinn sem sjónarmiðin gerjast á. Við það má bæta að endalaus einhliða málflutningur er líka bara svo mokleiðinlegur.

Annars er ég kannski örlítið dómhörð í okkar garð. Það er ekki eins og allt sem maður sér í útlendri þjóðmálaumræðu sé sérstaklega merkilegt. Þaðan berast aldeilis misvísandi fréttir um það sem setti heimsbyggðina á vonarvöl fyrir fimm árum.






×