Lýðræðinu ógnað á margan hátt 8. október 2012 00:00 Michael T. Corgan Þó enn sé óvíst hvort frammistaða Baracks Obama og Mitts Romney í kappræðunum í vikunni komi til með að skipta sköpum þegar upp er staðið markaði rimman upphafið að endasprettinum í kosningaferli sem markar tímamót að mörgu leyti. Romney var sannarlega keikur eftir kappræðurnar enda var það mál manna að hann hefði haft forsetann undir og jafnvel náð að höfða til óákveðinna kjósenda á miðju stjórnmálanna. Obama náði sér ekki á strik, var langorður og hikandi og nýtti sér ekki færi til að hanka Romney á nokkrum lykilatriðum. Í framhaldinu sakaði Obama andstæðing sinn um að hafa hallað réttu máli í viðræðunum auk þess sem ríkisstjórinn fyrrverandi hefði enn skotið sér undan því að skýra fyrirhugaða skattastefnu sína. Romney hefur sagst ætla að skera niður skattheimtu um fimm þúsund milljarða dala næsta áratuginn en þó án þess að auka á skuldir ríkissjóðs. Aðgerð sem hagfræðingar telja að geti trauðla gengið upp. Baráttan er því að komast í fimmta gír og verður eflaust óvægnari fram að kjördegi 6. nóvember næstkomandi. Lýðræði í reynd?Bandaríkjamenn leggja jafnan ofuráherslu á lýðræðishugsjónina, en hversu virkt er lýðræðið í forsetakosningunum? Michael T. Corgan, dósent í alþjóðasamskiptum við Boston College, hélt framsögu á vegum Alþjóðastofnunar Háskóla Íslands í gær þar sem hann fjallaði einmitt um lýðræðið og framtíð þess í tengslum við kosningarnar. Að hans mati er ýmislegt sem skekkir myndina varðandi jöfn tækifæri þegna landsins til að hafa áhrif á stjórn landsins. Á meðal þess sem hann tiltók var hlutverk hvers ríkis í vali forsetans, hertar reglur um að sýna skilríki á kjörstað og hinn taumlausi fjáraustur í kosningabaráttuna sem setur ný viðmið í þessum efnum. Ohio velur forsetannÞað er kunn staðreynd að vegna kjörmannakerfisins eru það íbúar fárra ríkja sem ráða úrslitum kosninganna hverju sinni. Hvert ríki hefur ákveðinn fjölda kjörmanna, eftir íbúafjölda, sem velja svo forseta. Sigurvegari í hverju ríki (utan Nebraska og Maine) fær alla kjörmenn þess og er því til mikils að vinna. Lykilríkin eru þau þar sem mjótt er á munum milli frambjóðenda. Þau eru mismörg hverju sinni, jafnan á bilinu tíu til fimmtán, og njóta þau bættrar stöðu gagnvart öðrum í aukinni athygli frambjóðenda og loforða sem þeir gefa í baráttunni, í von um að snúa kjósendum í ríkinu til fylgis við sig. Á meðan eru þau ríki sem ekki tjáir að berjast um afskipt og hafa síður áhrif á stefnu frambjóðenda. Erkidæmið um lykilríki er Ohio sem hefur oftar en ekki riðið baggamuninn í kosningum. Ekki er því að undra að Corgan hafi sagt í fyrirlestrinum, í hæðnistón, að í raun sé verið að velja forseta Ohio! Staða Obama í lykilríkjunum er sem stendur mun sterkari en Romney hefur saxað á forskotið í kjölfar kappræðnanna. Kerfið gegn fátækumKosningafyrirkomulagið í Bandaríkjunum hefur um árabil verið þannig úr garði gert að lágtekjufólk á erfiðara með að taka þátt í kosningum. Það mál sem er nú í forgrunni, og Corgan minntist á, er viðleitni til að herða reglur um skilríki á kjörstað, undir því meinta yfirskyni að verið sé að koma í veg fyrir kosningasvindl sem hefur hreint ekki verið vandamál hingað til. Corgan sagði að skilríki með mynd væru hreint ekki svo algeng, og þá síst meðal þeirra tekjulægri, og gengju nýjar reglur þá beint gegn möguleikum þess hóps til að geta nýtt kosningarétt sinn. Fordæmalaus fjárausturÞrátt fyrir að ekkert launungarmál hafi verið að fjármagn geti og hafi skipt sköpum í forsetakosningabaráttu um árabil marka þessar kosningar tímamót. Áður hafði kosningalöggjöf sett hömlur á framlög en eins og Corgan benti á breytti nýlegur úrskurður hæstaréttar öllu fjármögnunarumhverfi framboða. Dómurinn komst að þeirri niðurstöðu að ekkert gæti bannað fyrirtækjum að ?tjá skoðanir sínar?, það er að styrkja málstað eins frambjóðanda umfram annan. Það hefur orðið til þess að peningum hefur rignt inn í svokallaða Super PAC-sjóði, sem eru aðeins bundnir af því að vera ekki beintengdir frambjóðendunum og að í útgefnu efni þeirra sé ekki hvatt til þess að kjósa annan frambjóðandann fram yfir hinn. Áherslan hefur því frekar verið á að tíunda ókosti andstæðingsins og velta upp þeirri spurningu hvort kjósendur vilji að hann nái kjöri. Um síðustu mánaðamót hafði Romney safnað tæpum 800 milljónum dala og Obama litlu minna, en allt stefnir í að þeir muni samtals eyða rúmum tveimur milljörðum dala í kosningabaráttuna, sem er meira en nokkru sinni áður. Ef fram fer sem horfir munu Bandaríkjamenn væntanlega sjá enn meiri áherslu á helstu lykilríkin þar sem frambjóðendur munu ríða um héruð með fulla vasa fjár. Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Verkefnið skapi níutíu störf og meðallaunin verði um 1,4 milljón á mánuði Innlent Grunaður um að hafa ráðið konu sinni bana Innlent Svona var Pallborðið með Höllu, Katrínu og Steinunni Ólínu Innlent Sjálfstæðisflokkurinn kvelji barnafólk með vettlingagjörningi Innlent Biðst afsökunar á að hafa kallað skemmdarvarginn „fífl“ Innlent „Það er ástæða fyrir því að farið er í að rannsaka þetta andlát“ Innlent Segja valdarán framið og kirkju aðventista klofna Innlent Halla Hrund fjórfaldar fylgi sitt á milli kannanna Innlent Fluttur á sjúkrahús eftir að ekið var á Útlendingastofnun Innlent Réðst á barn sem gerði dyraat Innlent Fleiri fréttir Lýsa yfir áhyggjum af fregnum af fjöldagröfum á Gasa Fá aftur gögn frá tæplega hálfrar aldar gömlu geimfari Umdeildur flutningur á hælisleitendum til Rúanda samþykktur Starfsmaður hægrijaðarflokks handtekinn fyrir njósnir fyrir Kína Gera alvarlegar athugasemdir við verðlaunakerfi Tik Tok Tugir handteknir á mótmælum háskólanema gegn aðgerðum Ísraels Undirbúa stærðarinnar sendingar til Úkraínu Engin sönnunargögn bendla UNRWA við árásina Hættu við umfangsmiklar árásir á Íran Sakaði Trump um að reyna að spilla kosningunum 2016 Dæmdu samskiptastjóra Meta fyrir að „verja hryðjuverk“ Modi sakaður um múslimaandúð í miðjum kosningum Dregur úr vinnu og verkefnum Evrópa hlýnar hraðast heimsálfanna Duda segir Pólverja reiðubúna til að geyma kjarnorkuvopn Segir af sér vegna mistaka í kringum árás Hamas Rallýbíll ók á áhorfendur á Sri Lanka Ísraelar æfir yfir fyrirhuguðum þvingunum á Netzah Yehuda herdeildina Ríki heims verja metupphæðum til hermála Kynferðisafbrotamanni bannað að nota gervigreind Varnarmál efst á baugi nýs formanns Ætla að endurreisa Børsen „sama hvað“ Frumvarp um bann við TikTok samþykkt Heita Úkraínu 61 milljarði dala í stuðning Tugir þúsunda mótmæltu fjölda ferðamanna á Kanaríeyjum Sprengjuhótun í Billund Maðurinn sem kveikti í sjálfum sér látinn Íkveikjan ekki talin hafa beinst að Trump eða réttarhöldunum Kveikti í sér fyrir utan dómshúsið þar sem réttað er yfir Trump Fyrstu loftárásir Ísraela í Íran frá 1979 Sjá meira
Þó enn sé óvíst hvort frammistaða Baracks Obama og Mitts Romney í kappræðunum í vikunni komi til með að skipta sköpum þegar upp er staðið markaði rimman upphafið að endasprettinum í kosningaferli sem markar tímamót að mörgu leyti. Romney var sannarlega keikur eftir kappræðurnar enda var það mál manna að hann hefði haft forsetann undir og jafnvel náð að höfða til óákveðinna kjósenda á miðju stjórnmálanna. Obama náði sér ekki á strik, var langorður og hikandi og nýtti sér ekki færi til að hanka Romney á nokkrum lykilatriðum. Í framhaldinu sakaði Obama andstæðing sinn um að hafa hallað réttu máli í viðræðunum auk þess sem ríkisstjórinn fyrrverandi hefði enn skotið sér undan því að skýra fyrirhugaða skattastefnu sína. Romney hefur sagst ætla að skera niður skattheimtu um fimm þúsund milljarða dala næsta áratuginn en þó án þess að auka á skuldir ríkissjóðs. Aðgerð sem hagfræðingar telja að geti trauðla gengið upp. Baráttan er því að komast í fimmta gír og verður eflaust óvægnari fram að kjördegi 6. nóvember næstkomandi. Lýðræði í reynd?Bandaríkjamenn leggja jafnan ofuráherslu á lýðræðishugsjónina, en hversu virkt er lýðræðið í forsetakosningunum? Michael T. Corgan, dósent í alþjóðasamskiptum við Boston College, hélt framsögu á vegum Alþjóðastofnunar Háskóla Íslands í gær þar sem hann fjallaði einmitt um lýðræðið og framtíð þess í tengslum við kosningarnar. Að hans mati er ýmislegt sem skekkir myndina varðandi jöfn tækifæri þegna landsins til að hafa áhrif á stjórn landsins. Á meðal þess sem hann tiltók var hlutverk hvers ríkis í vali forsetans, hertar reglur um að sýna skilríki á kjörstað og hinn taumlausi fjáraustur í kosningabaráttuna sem setur ný viðmið í þessum efnum. Ohio velur forsetannÞað er kunn staðreynd að vegna kjörmannakerfisins eru það íbúar fárra ríkja sem ráða úrslitum kosninganna hverju sinni. Hvert ríki hefur ákveðinn fjölda kjörmanna, eftir íbúafjölda, sem velja svo forseta. Sigurvegari í hverju ríki (utan Nebraska og Maine) fær alla kjörmenn þess og er því til mikils að vinna. Lykilríkin eru þau þar sem mjótt er á munum milli frambjóðenda. Þau eru mismörg hverju sinni, jafnan á bilinu tíu til fimmtán, og njóta þau bættrar stöðu gagnvart öðrum í aukinni athygli frambjóðenda og loforða sem þeir gefa í baráttunni, í von um að snúa kjósendum í ríkinu til fylgis við sig. Á meðan eru þau ríki sem ekki tjáir að berjast um afskipt og hafa síður áhrif á stefnu frambjóðenda. Erkidæmið um lykilríki er Ohio sem hefur oftar en ekki riðið baggamuninn í kosningum. Ekki er því að undra að Corgan hafi sagt í fyrirlestrinum, í hæðnistón, að í raun sé verið að velja forseta Ohio! Staða Obama í lykilríkjunum er sem stendur mun sterkari en Romney hefur saxað á forskotið í kjölfar kappræðnanna. Kerfið gegn fátækumKosningafyrirkomulagið í Bandaríkjunum hefur um árabil verið þannig úr garði gert að lágtekjufólk á erfiðara með að taka þátt í kosningum. Það mál sem er nú í forgrunni, og Corgan minntist á, er viðleitni til að herða reglur um skilríki á kjörstað, undir því meinta yfirskyni að verið sé að koma í veg fyrir kosningasvindl sem hefur hreint ekki verið vandamál hingað til. Corgan sagði að skilríki með mynd væru hreint ekki svo algeng, og þá síst meðal þeirra tekjulægri, og gengju nýjar reglur þá beint gegn möguleikum þess hóps til að geta nýtt kosningarétt sinn. Fordæmalaus fjárausturÞrátt fyrir að ekkert launungarmál hafi verið að fjármagn geti og hafi skipt sköpum í forsetakosningabaráttu um árabil marka þessar kosningar tímamót. Áður hafði kosningalöggjöf sett hömlur á framlög en eins og Corgan benti á breytti nýlegur úrskurður hæstaréttar öllu fjármögnunarumhverfi framboða. Dómurinn komst að þeirri niðurstöðu að ekkert gæti bannað fyrirtækjum að ?tjá skoðanir sínar?, það er að styrkja málstað eins frambjóðanda umfram annan. Það hefur orðið til þess að peningum hefur rignt inn í svokallaða Super PAC-sjóði, sem eru aðeins bundnir af því að vera ekki beintengdir frambjóðendunum og að í útgefnu efni þeirra sé ekki hvatt til þess að kjósa annan frambjóðandann fram yfir hinn. Áherslan hefur því frekar verið á að tíunda ókosti andstæðingsins og velta upp þeirri spurningu hvort kjósendur vilji að hann nái kjöri. Um síðustu mánaðamót hafði Romney safnað tæpum 800 milljónum dala og Obama litlu minna, en allt stefnir í að þeir muni samtals eyða rúmum tveimur milljörðum dala í kosningabaráttuna, sem er meira en nokkru sinni áður. Ef fram fer sem horfir munu Bandaríkjamenn væntanlega sjá enn meiri áherslu á helstu lykilríkin þar sem frambjóðendur munu ríða um héruð með fulla vasa fjár.
Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Verkefnið skapi níutíu störf og meðallaunin verði um 1,4 milljón á mánuði Innlent Grunaður um að hafa ráðið konu sinni bana Innlent Svona var Pallborðið með Höllu, Katrínu og Steinunni Ólínu Innlent Sjálfstæðisflokkurinn kvelji barnafólk með vettlingagjörningi Innlent Biðst afsökunar á að hafa kallað skemmdarvarginn „fífl“ Innlent „Það er ástæða fyrir því að farið er í að rannsaka þetta andlát“ Innlent Segja valdarán framið og kirkju aðventista klofna Innlent Halla Hrund fjórfaldar fylgi sitt á milli kannanna Innlent Fluttur á sjúkrahús eftir að ekið var á Útlendingastofnun Innlent Réðst á barn sem gerði dyraat Innlent Fleiri fréttir Lýsa yfir áhyggjum af fregnum af fjöldagröfum á Gasa Fá aftur gögn frá tæplega hálfrar aldar gömlu geimfari Umdeildur flutningur á hælisleitendum til Rúanda samþykktur Starfsmaður hægrijaðarflokks handtekinn fyrir njósnir fyrir Kína Gera alvarlegar athugasemdir við verðlaunakerfi Tik Tok Tugir handteknir á mótmælum háskólanema gegn aðgerðum Ísraels Undirbúa stærðarinnar sendingar til Úkraínu Engin sönnunargögn bendla UNRWA við árásina Hættu við umfangsmiklar árásir á Íran Sakaði Trump um að reyna að spilla kosningunum 2016 Dæmdu samskiptastjóra Meta fyrir að „verja hryðjuverk“ Modi sakaður um múslimaandúð í miðjum kosningum Dregur úr vinnu og verkefnum Evrópa hlýnar hraðast heimsálfanna Duda segir Pólverja reiðubúna til að geyma kjarnorkuvopn Segir af sér vegna mistaka í kringum árás Hamas Rallýbíll ók á áhorfendur á Sri Lanka Ísraelar æfir yfir fyrirhuguðum þvingunum á Netzah Yehuda herdeildina Ríki heims verja metupphæðum til hermála Kynferðisafbrotamanni bannað að nota gervigreind Varnarmál efst á baugi nýs formanns Ætla að endurreisa Børsen „sama hvað“ Frumvarp um bann við TikTok samþykkt Heita Úkraínu 61 milljarði dala í stuðning Tugir þúsunda mótmæltu fjölda ferðamanna á Kanaríeyjum Sprengjuhótun í Billund Maðurinn sem kveikti í sjálfum sér látinn Íkveikjan ekki talin hafa beinst að Trump eða réttarhöldunum Kveikti í sér fyrir utan dómshúsið þar sem réttað er yfir Trump Fyrstu loftárásir Ísraela í Íran frá 1979 Sjá meira