Skoðun

Eins og stelpa!

Hjördís Birna Hjartardóttir skrifar
Þegar ég var ca. 8-9 ára gömul fór ég ásamt vinkonu minni á eina fótboltaæfingu. Á þeim tíma var (að mér vitandi) ekkert stelpulið fyrir þennan aldur í okkar heimabæ og því fórum við á æfingu með strákunum. Þetta var útiæfing á malarvelli og fyrir einhverja rælni tókst mér að skora mark. Það væri í sjálfu sér ekki í frásögur færandi, nema fyrir viðbrögð strákanna á æfingunni. Strákurinn sem var í marki fékk að heyra hvílíkur aumingi hann væri fyrir að verja ekki skot frá stelpu. Það var hlegið og gert grín að honum og þjálfarinn fylgdist passívur með. Ég fattaði það ekki fyrr en löngu seinna að þó að orðum strákanna væri beint að markverðinum, var í raun verið að gera lítið úr mér og vinkonu minni. Við hlutum að vera svo lélegar að það væri beinlínis lítillækkandi að verja ekki skot frá okkur.

Frá því að þetta gerðist hef ég margsinnis séð og heyrt stráka kalla hver aðra stelpur og kellingar. Alltaf er það gert til að lítillækka, stríða eða gefa til kynna að einhver hafi staðið sig mjög illa. Í þau fáu skipti sem ég hef nennt að gera athugasemd við þessa orðanotkun hef ég fengið að heyra að ég sé leiðinleg, húmorslaus og beðin um að „róa mig“. Tilsvör eins og „við meinum ekkert með þessu“, „maður segir bara svona“ og „þetta er sagt í gríni“ eru algeng. Svona tala bara strákar og svona hefur þetta alltaf verið. Allar þessar afsakanir eiga það sameiginlegt að vera þær lélegustu í heimi.

Þeir sem halda því fram að orðaval okkar skipti ekki máli eru annaðhvort í afneitun eða vitlausir; nema hvort tveggja sé. Máttur orða verður seint ofmetinn. Orð móta veröld okkar meira en nokkuð annað, ekki síst þegar við erum að vaxa úr grasi. Ungur drengur sem heyrir eldri stráka eða karlmenn (t.d. þjálfara sem hann lítur upp til) lýsa lélegri frammistöðu þannig að einhver sé að spila „eins og stelpa“ lærir mjög hratt að það er neikvætt og gildishlaðið – það er ekki „bara grín“. Stelpa sem heyrir sama frasa lærir sömuleiðis mjög hratt að hún er talin óæðri strákunum. Ég fór t.d. aldrei aftur á fótboltaæfingu og þarf kannski engan að undra hvers vegna.

Það er til nóg af góðum, íslenskum orðum til að lýsa lélegri spilamennsku, óánægju með frammistöðu eða bara almennum aumingjaskap. Það er fullkominn óþarfi að blanda stelpum inn í þá lýsingu, enda er heldur engin innistæða fyrir því. Stelpur eru grjótharðar og sá sem spilar eins og stelpa er væntanlega að spila eins og fokking sigurvegari. Eins og til dæmis Katrín Tanja Davíðsdóttir, sem sigraði á heimsleikunum í crossfit í vikunni – eins og stelpa!




Skoðun

Skoðun

Er þetta eðli­legt?

Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir skrifar

Sjá meira


×