Dada leitast við að láta allt búa saman í sátt í einum heimi. Magnús Guðmundsson skrifar 12. nóvember 2016 13:00 Danshöfundarnir á Nýja sviði Borgarleikhússins þar sem verkið þeirra DaDa Dans verður frumsýnt í kvöld. Fréttablaðið/GVA Þær Inga Huld Hákonardóttir og Rósa Ómarsdóttir eru ungar og upprennandi í íslenskum dansheimi og þó svo víðar væri leitað. Þrátt fyrir ungan aldur eru þær í raun komnar langt frá því að vera efnilegar enda unnu þær til Grímuverðlauna fyrir dansverkið The Valley á síðasta leikári. Að þessu sinni eru þær þó að semja dansverk fyrir hóp, en í kvöld verður frumsýnt eftir þær verkið DaDa Dans á vegum Íslenska dansflokksins á Nýja sviði Borgarleikhússins. Þær Inga Huld og Rósa luku báðar framhaldsnámi frá hinum virta Listaháskóla P.A.R.T.S. fyrir um tveimur árum en báðar hófu þær vegferð sína í dansinum hér heima. Það sem vekur þó ekki síst eftirtekt er að svo ungar listakonur skuli kjósa að leita í smiðju listastefnu á borð við dadaisma sem er reyndar 100 ára um þessar mundir. Rósa segir að rætur dadaismans megi rekja til þess þegar hinn víðfrægi Cabaret Voltaire hafi opnað í Zürich. „Hugo Ball og Emma Hennings opnuðu þennan kabarett sem ákveðið svar því hvernig listin var á þessum tíma. Þau voru mikið að velta því fyrir sér hvernig við metum list og þau gerðu mikið af því að blanda saman listgreinum og vissulega að stuða fólk. Þau skrifuðu mikið af manifestóum þar sem þau veltu fyrir sér gildi listarinnar og þar skrifuðu þau jafnvel manifestó sem stönguðust á og svona rugluðu dáldið hressilega í fólki.“Úr sýniningunni DaDa Dans hjá Íslenska dansflokknum.Inga Huld tekur undir þetta og bætir við að þetta hafi líka mikið til verið ákveðið svar við stríði og ástandinu í samfélaginu. „Það voru margir listamenn þarna í Zürich sem höfðu þurft að flýja frá sínum heimahögum í fyrri heimsstyrjöldinni og þau voru að reyna að tækla þær öfgastefnur sem voru í gangi í listheiminum á þessum tíma.“ En hvers vegna skyldi þetta höfða til tveggja ungra danshöfunda frá Íslandi hundrað árum síðar? „Við búum Brussel og það hefur farið mikið fyrir þessu afmæli þar og víðar. Okkur fannst því tilvalið að fagna þessu líka í dansi, ekki síst vegna þess að dansinn hefur ekki verið ýkja tengdur við dadaisma. Kannski er það vegna þess að þær konur sem unnu innan stefnunnar fengu litla umfjöllun á sínum tíma og því er lítið vitað um dans innan stefnunnar. Þegar við fórum að skoða stefnuna og forsendur hennar þá fannst okkur líka að það væri mikill samhljómur með því sem er að gerast í samfélaginu í dag og var þá. Þannig að þetta á við í dag.“ Rósa segir að þetta felist meðal annars í þeim mikla uppgangi öfga sem heimurinn stendur frammi fyrir í samtímanum. „Það er mikill hægri uppgangur og aðskilnaður á svo mörgum sviðum. Sjáið bara Trump. Málið er að sagan virðist vera að endurtaka sig. Því miður virðist það vera þannig að þetta harðlínuhægri sem fer eins og eldur í sinu um heimsbyggðina núna ber með sér kynþáttafordóma og fleiri fordóma gagnvart ýmsum minnihlutahópum og það er auðvitað áhyggjuefni.“ „En markmið dada er að forðast þennan aðskilnað,“ segir Inga Huld. „Leitast við að láta allt efni búa saman í sátt í einum heimi. Klippimyndin á þannig t.d. uppruna sinn í þessari stefnu og hún gengur einmitt út á að endurnýta og sætta ólík efni í einni heild. Þannig er þessi stefna svar við því að skapa list á tímum ringulreiðar og óvissu og við leitumst við að gera slíkt hið sama. Við erum á ákveðinn hátt að gera klippimyndaverk, eins og þessir listamenn gerðu fyrir hundrað árum, en auðvitað gerum við það á okkar hátt og inn í samtímann.“Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu 12.nóvember. Menning Mest lesið Talin ólíklegust til að komast áfram Lífið Bauð öllum bæjarbúum í matarboð Lífið „Æskuheimilið hans er bara rústir“ Lífið Vítalía og Arnar Grant í kossaflensi Lífið „Vildi greinilega ekki að einhver úr fjölskyldunni kæmi að honum“ Lífið „Ekki lengur þræll þess að finnast ég ekki nóg“ Lífið Samantha Davis er látin Lífið Myndavél frá afa algjör fjársjóður Tíska og hönnun Margrét Ýr og Reynir nýtt par Lífið Ási selur íbúðina eftir sambandsslitin Lífið Fleiri fréttir Nýr safnstjóri Listasafnsins á Akureyri Þau eru tilnefnd til Maístjörnunnar Eigandinn heltekinn af skrímslaverkunum hans Sindra Kveður Tjarnarbíó: „Of lítið og of seint“ Þessi voru tilnefnd til barna- og unglingabókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs Vatnið alltaf heillað þrátt fyrir mikla hræðslu Stórglæsilegar stjörnur á Eddunni Á ferð með mömmu hlaut níu Eddur Ætlar aldrei að setjast í helgan stein „Kannski var ég ekki að pæla í algebru því mamma mín var að deyja“ Listamaðurinn á bak við Áfanga í Viðey látinn Eliza hlaut heiðursverðlaun Fyrsta alþjóðlega barokkhátíðin í Reykjavík Gerður Kristný hlýtur virt norsk bókmenntaverðlaun Hættir sem leikhússtjóri og hefur störf í ráðuneytinu Myndaveisla: Sex listrænum áratugum fagnað með glæsilegri sýningu Amanda og Brák meðal handhafa Íslensku myndlistarverðlaunanna Kaflaskil í íslenskri menningarsögu Hjartnæm stund Guðna með Herði og Kára Grindavíkurbær heiðursgestur Menningarnætur 2024 Kristín Ómarsdóttir meðal þeirra sem hlaut Fjöruverðlaunin Síðasta verk Nóbelsverðlaunahafans gefið út gegn hans eigin óskum Listræn og lífleg starfsemi í gömlu Áburðarverksmiðjunni Myndaveisla: Yfir þúsund manns í listrænu fjöri í Hveragerði Myndaveisla: Þotulið hönnunarbransans fagnaði með stæl Myndaveisla: Fullt út úr dyrum og næstum uppselt fyrir opnun „Óþekka barnið“ í íslenskri myndlist fer nýjar leiðir Íslensk strandmenning í brennidepli á Akranesi Þrífst vel í brjálaðri vinnumenningu í New York Samtal við mömmu sem olli straumhvörfum Sjá meira
Þær Inga Huld Hákonardóttir og Rósa Ómarsdóttir eru ungar og upprennandi í íslenskum dansheimi og þó svo víðar væri leitað. Þrátt fyrir ungan aldur eru þær í raun komnar langt frá því að vera efnilegar enda unnu þær til Grímuverðlauna fyrir dansverkið The Valley á síðasta leikári. Að þessu sinni eru þær þó að semja dansverk fyrir hóp, en í kvöld verður frumsýnt eftir þær verkið DaDa Dans á vegum Íslenska dansflokksins á Nýja sviði Borgarleikhússins. Þær Inga Huld og Rósa luku báðar framhaldsnámi frá hinum virta Listaháskóla P.A.R.T.S. fyrir um tveimur árum en báðar hófu þær vegferð sína í dansinum hér heima. Það sem vekur þó ekki síst eftirtekt er að svo ungar listakonur skuli kjósa að leita í smiðju listastefnu á borð við dadaisma sem er reyndar 100 ára um þessar mundir. Rósa segir að rætur dadaismans megi rekja til þess þegar hinn víðfrægi Cabaret Voltaire hafi opnað í Zürich. „Hugo Ball og Emma Hennings opnuðu þennan kabarett sem ákveðið svar því hvernig listin var á þessum tíma. Þau voru mikið að velta því fyrir sér hvernig við metum list og þau gerðu mikið af því að blanda saman listgreinum og vissulega að stuða fólk. Þau skrifuðu mikið af manifestóum þar sem þau veltu fyrir sér gildi listarinnar og þar skrifuðu þau jafnvel manifestó sem stönguðust á og svona rugluðu dáldið hressilega í fólki.“Úr sýniningunni DaDa Dans hjá Íslenska dansflokknum.Inga Huld tekur undir þetta og bætir við að þetta hafi líka mikið til verið ákveðið svar við stríði og ástandinu í samfélaginu. „Það voru margir listamenn þarna í Zürich sem höfðu þurft að flýja frá sínum heimahögum í fyrri heimsstyrjöldinni og þau voru að reyna að tækla þær öfgastefnur sem voru í gangi í listheiminum á þessum tíma.“ En hvers vegna skyldi þetta höfða til tveggja ungra danshöfunda frá Íslandi hundrað árum síðar? „Við búum Brussel og það hefur farið mikið fyrir þessu afmæli þar og víðar. Okkur fannst því tilvalið að fagna þessu líka í dansi, ekki síst vegna þess að dansinn hefur ekki verið ýkja tengdur við dadaisma. Kannski er það vegna þess að þær konur sem unnu innan stefnunnar fengu litla umfjöllun á sínum tíma og því er lítið vitað um dans innan stefnunnar. Þegar við fórum að skoða stefnuna og forsendur hennar þá fannst okkur líka að það væri mikill samhljómur með því sem er að gerast í samfélaginu í dag og var þá. Þannig að þetta á við í dag.“ Rósa segir að þetta felist meðal annars í þeim mikla uppgangi öfga sem heimurinn stendur frammi fyrir í samtímanum. „Það er mikill hægri uppgangur og aðskilnaður á svo mörgum sviðum. Sjáið bara Trump. Málið er að sagan virðist vera að endurtaka sig. Því miður virðist það vera þannig að þetta harðlínuhægri sem fer eins og eldur í sinu um heimsbyggðina núna ber með sér kynþáttafordóma og fleiri fordóma gagnvart ýmsum minnihlutahópum og það er auðvitað áhyggjuefni.“ „En markmið dada er að forðast þennan aðskilnað,“ segir Inga Huld. „Leitast við að láta allt efni búa saman í sátt í einum heimi. Klippimyndin á þannig t.d. uppruna sinn í þessari stefnu og hún gengur einmitt út á að endurnýta og sætta ólík efni í einni heild. Þannig er þessi stefna svar við því að skapa list á tímum ringulreiðar og óvissu og við leitumst við að gera slíkt hið sama. Við erum á ákveðinn hátt að gera klippimyndaverk, eins og þessir listamenn gerðu fyrir hundrað árum, en auðvitað gerum við það á okkar hátt og inn í samtímann.“Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu 12.nóvember.
Menning Mest lesið Talin ólíklegust til að komast áfram Lífið Bauð öllum bæjarbúum í matarboð Lífið „Æskuheimilið hans er bara rústir“ Lífið Vítalía og Arnar Grant í kossaflensi Lífið „Vildi greinilega ekki að einhver úr fjölskyldunni kæmi að honum“ Lífið „Ekki lengur þræll þess að finnast ég ekki nóg“ Lífið Samantha Davis er látin Lífið Myndavél frá afa algjör fjársjóður Tíska og hönnun Margrét Ýr og Reynir nýtt par Lífið Ási selur íbúðina eftir sambandsslitin Lífið Fleiri fréttir Nýr safnstjóri Listasafnsins á Akureyri Þau eru tilnefnd til Maístjörnunnar Eigandinn heltekinn af skrímslaverkunum hans Sindra Kveður Tjarnarbíó: „Of lítið og of seint“ Þessi voru tilnefnd til barna- og unglingabókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs Vatnið alltaf heillað þrátt fyrir mikla hræðslu Stórglæsilegar stjörnur á Eddunni Á ferð með mömmu hlaut níu Eddur Ætlar aldrei að setjast í helgan stein „Kannski var ég ekki að pæla í algebru því mamma mín var að deyja“ Listamaðurinn á bak við Áfanga í Viðey látinn Eliza hlaut heiðursverðlaun Fyrsta alþjóðlega barokkhátíðin í Reykjavík Gerður Kristný hlýtur virt norsk bókmenntaverðlaun Hættir sem leikhússtjóri og hefur störf í ráðuneytinu Myndaveisla: Sex listrænum áratugum fagnað með glæsilegri sýningu Amanda og Brák meðal handhafa Íslensku myndlistarverðlaunanna Kaflaskil í íslenskri menningarsögu Hjartnæm stund Guðna með Herði og Kára Grindavíkurbær heiðursgestur Menningarnætur 2024 Kristín Ómarsdóttir meðal þeirra sem hlaut Fjöruverðlaunin Síðasta verk Nóbelsverðlaunahafans gefið út gegn hans eigin óskum Listræn og lífleg starfsemi í gömlu Áburðarverksmiðjunni Myndaveisla: Yfir þúsund manns í listrænu fjöri í Hveragerði Myndaveisla: Þotulið hönnunarbransans fagnaði með stæl Myndaveisla: Fullt út úr dyrum og næstum uppselt fyrir opnun „Óþekka barnið“ í íslenskri myndlist fer nýjar leiðir Íslensk strandmenning í brennidepli á Akranesi Þrífst vel í brjálaðri vinnumenningu í New York Samtal við mömmu sem olli straumhvörfum Sjá meira