Björt framtíð efni gefin loforð Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar 16. mars 2017 07:00 Björt framtíð ætlar, komist hún í aðstöðu til þess, að beita sér fyrir því að ýmiss konar kerfi, þ.m.t. heilbrigðiskerfið verði manneskju- og mannúðlegri. Við munum því beita okkur fyrir auknum fjárveitingum til heilbrigðismála á þá lund að hér verði rekið heilbrigðiskerfi sem við getum verið stolt af.“ Þessi tilvitnun er úr bréfi sem Krafti, stuðningsfélagi fyrir ungt fólk sem greinst hefur með krabbamein, barst frá Bjartri framtíð fyrir kosningar. Þar segir ennfremur: „Björt framtíð myndi ekki láta það gerast á sinni vakt að krabbameinssjúkt fólk fengi ekki bestu lyf sem völ væri á vegna kvótakerfis.“ Og enn fremur: „Björt framtíð setur mannúðlegra samfélag hins vegar í forgang og aðgengi sjúklinga að lyfjum og meðferðum tengdum veikindum þeirra verður að vera í forgangi í slíku samfélagi.“ Er hægt að túlka þessi orð á annan hátt en þann að Björt framtíð hyggist beita sér fyrir því að krabbameinsveikir einstaklingar eigi kost á bestu lyfjum sem völ er á? Eins og fram hefur komið í fréttum hafa Íslendingar innleitt um fjórðung af þeim krabbameinslyfjum sem hinar Norðurlandaþjóðirnar hafa gert. Mér brá því í brún þegar ég heyrði svar Óttars Proppé við fyrirspurn Svandísar Svavarsdóttur í þinginu hinn 23. febrúar síðastliðinn. Fyrirspurn Svandísar var á þá leið hvort heilbrigðisráðherra hygðist beita sér fyrir því í aukafjárlögum að íslenskum krabbameinssjúklingum stæðu til boða sömu lyf og bjóðast annars staðar á Norðurlöndunum. Óttarr sagði ekki sjálfgefið að þau lyf sem ekki bjóðast hér á landi væru endilega þau bestu og að Íslendingar þyrftu ekki endilega alltaf að vera fyrstir með lyfin.Rökin standast ekki Hvaða forsendur gefur Óttarr þegar hann fullyrðir að þessi lyf séu ekki endilega best? Er hann að draga í efa faglegt mat heilbrigðisyfirvalda annars staðar á Norðurlöndunum sem hafa þegar innleitt nýjar tegundir krabbameinslyfja? Það svar er ekki boðlegt þeim sem nú berjast við krabbamein. Þeir eiga rétt á bestu heilbrigðisþjónustu sem völ er á hverju sinni og þar af leiðandi bestu hugsanlegum lyfjum. Rök þess eðlis að hann sé bundinn af fjárlögum standast ekki og ganga fráleitt lengra en 1. mgr. 76. gr. stjórnarskrárinnar þar sem segir: Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli, atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilegra atvika. Þá má líka benda á leiðara Þorbjarnar Þórðarsonar, lögfræðings og fréttamanns á Stöð 2, sem birtist í Fréttablaðinu og á Vísi 28. febrúar. Þar getur hann þess að umboðsmaður Alþingis hafi komist að þeirri niðurstöðu að túlka beri ákvæðið rúmt. Páll Hreinsson, dómari við EFTA-dómstólinn, segir efnislega í ritgerð sinni um lagaheimild reglugerða frá 2015 að ef skerða eigi réttindi sem 76. gr. mælir fyrir um þurfi að mæla fyrir um umfang skerðingarinnar í settum lögum, ekki reglugerð. Og byggir Páll þetta á dómaframkvæmd Hæstaréttar og álitum umboðsmanns Alþingis. Í ljósi þessa má spyrja sig hvort ráðherra sé heimilt að túlka lögin á þann hátt sem honum hentar hverju sinni og senda frá sér íþyngjandi reglugerðir, sbr. reglugerð sem nú er í smíðum og kveður á um greiðsluþátttöku almennings í heilbrigðiskerfinu? Þar er vissulega gert ráð fyrir ákveðnu þaki á þá upphæð sem sjúklingar greiða á ári en svo kemur alltaf nýtt ár og nýr ráðherra. Í ljósi þess sem að framan er rakið má færa gild rök fyrir því að Alþingi hafi í raun brotið stjórnarskrána með því að framselja valdið til að mæla fyrir um umfang og takmörk réttindaskerðingar sjúklinga í reglugerð ráðherra. Ef löggjafinn vill fylgja fyrirmælum 76. gr. þá þarf að mæla fyrir um umfang og takmörk þeirra réttinda sem sjúklingar njóta í settum lögum Alþingis, ekki reglugerð. Það sama gildir um réttindaskerðinguna. Fjölmargir sjúklingar eiga einfaldlega ekki þá peninga sem krafist er af þeim vegna eigin meðferðar. Féleysið er oftast afleiðing af veikindunum sjálfum en einnig örorku, elli, atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilegra atvika. Nú er lag fyrir Bjarta framtíð að „að beita sér fyrir því að ýmiss konar kerfi, þar með talið heilbrigðiskerfið verði manneskju- og mannúðlegri“ svo vitnað sé aftur í yfirlýsingu flokksins og efna þar með þau loforð sem gefin voru fyrir kosningar. Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Halldór 20.04.2024 Halldór Fyrirliði Íslands Helena Ólafsdóttir Skoðun Samkvæmt Umboðsmanni Alþingis eru lög um hvalveiðar úrelt Henry Alexander Henrysson Skoðun Laskað stýri, léleg vél og lekur bátur Sigurður Páll Jónsson Skoðun Fé, fæða og fjármálaáætlun Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir Skoðun #Katrín er minn forseti Elín Hirst Skoðun Má brjóta lög? Sigríður Ólafsdóttir Skoðun Áttu efnaða foreldra eða ekki? Thelma Lind Jóhannsdóttir Skoðun Kjósum Helgu Þórisdóttur Ragnheiður Stefánsdóttir Skoðun Um sjálfstæði þjóðar Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Fyrirliði Íslands Helena Ólafsdóttir skrifar Skoðun Samkvæmt Umboðsmanni Alþingis eru lög um hvalveiðar úrelt Henry Alexander Henrysson skrifar Skoðun Fé, fæða og fjármálaáætlun Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Laskað stýri, léleg vél og lekur bátur Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun #Katrín er minn forseti Elín Hirst skrifar Skoðun Svart er það og yfirgangur mikill Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Um sjálfstæði þjóðar Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Skapandi ónákvæmni tveggja hagfræðinga Sirrý Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun Af hverju Helgu Þórisdóttur? Haukur Arnþórsson skrifar Skoðun Kjósum Helgu Þórisdóttur Ragnheiður Stefánsdóttir skrifar Skoðun Má brjóta lög? Sigríður Ólafsdóttir skrifar Skoðun Að skilja íslenskt félagslegt viðmið Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Traust og gagnsæi Halldór Auðar Svansson skrifar Skoðun Framtíð Dalanna heillar Garðar Freyr Vilhjálmsson skrifar Skoðun Grunnskóli á krossgötum Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Árnadóttir,Þóra Geirlaug Bjartmarsdóttir skrifar Skoðun Öryggisógnir í breyttum heimi Jóhann Friðrik Friðriksson skrifar Skoðun Höfnum óeðlilegri hagnýtingu sjálfboðaliða Ástþór Jón Ragnheiðarson skrifar Skoðun Að skilja faglega Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Dánaraðstoð: Læknafélag Íslands skilar ekki auðu Steinunn Þórðardóttir,Oddur Steinarsson,Thelma Kristinsdóttir,Katrín Ragna Kemp,Magdalena Ásgeirsdóttir,Margrét Ólafía Tómasdóttir,Ragnar Freyr Ingvarsson,Teitur Ari Theodórsson,Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Áttu efnaða foreldra eða ekki? Thelma Lind Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Farsæl hagræðing í kjötiðnaði innan ramma samkeppnislaga Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Kennarar – á hraðbraut í kulnun Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfi Íslands – horfum til framtíðar Egill Steinar Ágústsson skrifar Skoðun Er of mikill hiti í hleðslunni hjá þér? Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Hvað felst í frumvarpi til laga um breytingu á húsaleigulögum? Hildur Ýr Viðarsdóttir skrifar Skoðun Af hverju eru kaupin á TM ekki á dagskrá aðalfundar Landsbankans? Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Skortur á möguleikanum á dánaraðstoð leiðir til þess að fólk tekur eigið líf Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Varnargarðar utan um fólkið í Grindavík Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Meiri pening, takk Gunnar Úlfarsson skrifar Skoðun Gervigreind og máttur tungumálsins Þorsteinn Siglaugsson skrifar Sjá meira
Björt framtíð ætlar, komist hún í aðstöðu til þess, að beita sér fyrir því að ýmiss konar kerfi, þ.m.t. heilbrigðiskerfið verði manneskju- og mannúðlegri. Við munum því beita okkur fyrir auknum fjárveitingum til heilbrigðismála á þá lund að hér verði rekið heilbrigðiskerfi sem við getum verið stolt af.“ Þessi tilvitnun er úr bréfi sem Krafti, stuðningsfélagi fyrir ungt fólk sem greinst hefur með krabbamein, barst frá Bjartri framtíð fyrir kosningar. Þar segir ennfremur: „Björt framtíð myndi ekki láta það gerast á sinni vakt að krabbameinssjúkt fólk fengi ekki bestu lyf sem völ væri á vegna kvótakerfis.“ Og enn fremur: „Björt framtíð setur mannúðlegra samfélag hins vegar í forgang og aðgengi sjúklinga að lyfjum og meðferðum tengdum veikindum þeirra verður að vera í forgangi í slíku samfélagi.“ Er hægt að túlka þessi orð á annan hátt en þann að Björt framtíð hyggist beita sér fyrir því að krabbameinsveikir einstaklingar eigi kost á bestu lyfjum sem völ er á? Eins og fram hefur komið í fréttum hafa Íslendingar innleitt um fjórðung af þeim krabbameinslyfjum sem hinar Norðurlandaþjóðirnar hafa gert. Mér brá því í brún þegar ég heyrði svar Óttars Proppé við fyrirspurn Svandísar Svavarsdóttur í þinginu hinn 23. febrúar síðastliðinn. Fyrirspurn Svandísar var á þá leið hvort heilbrigðisráðherra hygðist beita sér fyrir því í aukafjárlögum að íslenskum krabbameinssjúklingum stæðu til boða sömu lyf og bjóðast annars staðar á Norðurlöndunum. Óttarr sagði ekki sjálfgefið að þau lyf sem ekki bjóðast hér á landi væru endilega þau bestu og að Íslendingar þyrftu ekki endilega alltaf að vera fyrstir með lyfin.Rökin standast ekki Hvaða forsendur gefur Óttarr þegar hann fullyrðir að þessi lyf séu ekki endilega best? Er hann að draga í efa faglegt mat heilbrigðisyfirvalda annars staðar á Norðurlöndunum sem hafa þegar innleitt nýjar tegundir krabbameinslyfja? Það svar er ekki boðlegt þeim sem nú berjast við krabbamein. Þeir eiga rétt á bestu heilbrigðisþjónustu sem völ er á hverju sinni og þar af leiðandi bestu hugsanlegum lyfjum. Rök þess eðlis að hann sé bundinn af fjárlögum standast ekki og ganga fráleitt lengra en 1. mgr. 76. gr. stjórnarskrárinnar þar sem segir: Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli, atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilegra atvika. Þá má líka benda á leiðara Þorbjarnar Þórðarsonar, lögfræðings og fréttamanns á Stöð 2, sem birtist í Fréttablaðinu og á Vísi 28. febrúar. Þar getur hann þess að umboðsmaður Alþingis hafi komist að þeirri niðurstöðu að túlka beri ákvæðið rúmt. Páll Hreinsson, dómari við EFTA-dómstólinn, segir efnislega í ritgerð sinni um lagaheimild reglugerða frá 2015 að ef skerða eigi réttindi sem 76. gr. mælir fyrir um þurfi að mæla fyrir um umfang skerðingarinnar í settum lögum, ekki reglugerð. Og byggir Páll þetta á dómaframkvæmd Hæstaréttar og álitum umboðsmanns Alþingis. Í ljósi þessa má spyrja sig hvort ráðherra sé heimilt að túlka lögin á þann hátt sem honum hentar hverju sinni og senda frá sér íþyngjandi reglugerðir, sbr. reglugerð sem nú er í smíðum og kveður á um greiðsluþátttöku almennings í heilbrigðiskerfinu? Þar er vissulega gert ráð fyrir ákveðnu þaki á þá upphæð sem sjúklingar greiða á ári en svo kemur alltaf nýtt ár og nýr ráðherra. Í ljósi þess sem að framan er rakið má færa gild rök fyrir því að Alþingi hafi í raun brotið stjórnarskrána með því að framselja valdið til að mæla fyrir um umfang og takmörk réttindaskerðingar sjúklinga í reglugerð ráðherra. Ef löggjafinn vill fylgja fyrirmælum 76. gr. þá þarf að mæla fyrir um umfang og takmörk þeirra réttinda sem sjúklingar njóta í settum lögum Alþingis, ekki reglugerð. Það sama gildir um réttindaskerðinguna. Fjölmargir sjúklingar eiga einfaldlega ekki þá peninga sem krafist er af þeim vegna eigin meðferðar. Féleysið er oftast afleiðing af veikindunum sjálfum en einnig örorku, elli, atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilegra atvika. Nú er lag fyrir Bjarta framtíð að „að beita sér fyrir því að ýmiss konar kerfi, þar með talið heilbrigðiskerfið verði manneskju- og mannúðlegri“ svo vitnað sé aftur í yfirlýsingu flokksins og efna þar með þau loforð sem gefin voru fyrir kosningar. Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Skoðun Samkvæmt Umboðsmanni Alþingis eru lög um hvalveiðar úrelt Henry Alexander Henrysson skrifar
Skoðun Grunnskóli á krossgötum Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Árnadóttir,Þóra Geirlaug Bjartmarsdóttir skrifar
Skoðun Dánaraðstoð: Læknafélag Íslands skilar ekki auðu Steinunn Þórðardóttir,Oddur Steinarsson,Thelma Kristinsdóttir,Katrín Ragna Kemp,Magdalena Ásgeirsdóttir,Margrét Ólafía Tómasdóttir,Ragnar Freyr Ingvarsson,Teitur Ari Theodórsson,Theódór Skúli Sigurðsson skrifar
Skoðun Hvað felst í frumvarpi til laga um breytingu á húsaleigulögum? Hildur Ýr Viðarsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju eru kaupin á TM ekki á dagskrá aðalfundar Landsbankans? Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar
Skoðun Skortur á möguleikanum á dánaraðstoð leiðir til þess að fólk tekur eigið líf Ingrid Kuhlman skrifar