Bætur skipta litlu ef nám og vinnu vantar Svavar Hávarðsson skrifar 31. mars 2015 07:00 Fréttablaðið/GVA „Ef ekki verður farið heildstætt í þessi mál og komið á betrunarstefnu í fangelsunum þá skiptir í raun engu hvort einstaklingurinn fari á atvinnuleysisbætur eða örorku,“ segir Guðmundur Ingi Þóroddsson, formaður Afstöðu, um frumvarp til laga um rétt fanga til atvinnuleysisbóta að lokinni afplánun. Guðmundur tekur fram að frumvarpið sé mjög jákvætt skref og vissulega mikið öryggisnet fyrir einstakling sem er að losna úr afplánun að eiga bótarétt á meðan á atvinnuleit stendur. „Það þarf hins vegar að undirbúa fanga til þess að koma aftur út í lífið með verknámi eða starfsþjálfun til þess að hafa möguleika á atvinnu eftir að þeir losna, en til þess að það verði að veruleika þarf heildstæða stefnumótun í fangelsiskerfinu. Við höfum bent á þetta og einnig bíðum við eftir svari innanríkisráðherra um fund um þessi mál,“ segir Guðmundur Ingi. Það eru sjö þingmenn sem standa að baki frumvarpinu. Flutningsmaður þess er Silja Dögg Gunnarsdóttir, þingmaður Framsóknarflokksins. Lagt er til að ef fangi hefur stundað nám, vinnu eða starfsþjálfun til samræmis við lög um fullnustu refsinga, þá teljist hann tryggður samkvæmt atvinnuleysistryggingalögum, þ.e. eins og hann hefði verið í launaðri vinnu á sama tímabili. Án þessara réttinda, eins og er í dag, eykur það líkur á því að fangar brjóti á ný af sér og stríðir þannig gegn því markmiði refsivörslukerfisins að vinna gegn afbrotum og hjálpa einstaklingum sem hafa brotið af sér að snúa við blaðinu, eins og segir í greinargerð frumvarpsins. Guðmundur Ingi segir að þau verkefni sem föngum bjóðast inni í fangelsunum séu fá og ekki uppbyggileg. „Í dag er ekkert starfsnám í boði og vinna af mjög skornum skammti, og í raun er öll atvinna sem í boði er eitthvað sem gagnast þér lítið í lífinu,“ segir Guðmundur Ingi og telur stöðuna hvað þetta varðar verri í dag en hún var lengi vel. „Það hefur öllu hrakað í fangelsiskerfinu; við erum í raun langt á eftir öðrum þjóðum.“ Páll Winkel fangelsismálastjóri er jákvæður gagnvart þingmálinu um atvinnuleysisbótarétt fanga að afplánun lokinni. „Það skiptir grundvallarmáli að þegar menn eru búnir að taka út sína refsingu að þeir hafi tækifæri til að koma út í samfélagið sem góðir og gegnir þegnar. Það segir sig sjálft að maður sem hefur að engu að hverfa eftir afplánun á ekki mikla möguleika í samfélagi manna,“ segir Páll og telur að gangi málið í gegn geti það skipt máli fyrir marga að hafa það öryggi sem í slíkum réttindum felst. Um atvinnumöguleika fanga segir Páll að yfirvöldum beri að útvega vinnu, og möguleikarnir hafi aukist t.d. á Litla-Hrauni. Hins vegar sé það ekki einfalt mál að fá fyrirtæki eða einstaklinga til að óska eftir vinnuframlagi fanga. Eins komi samkeppnismál hér inn í þar sem fangar fái lága þóknun fyrir sitt vinnuframlag. Mest lesið „Ef stelpur byrja ungar á blæðingum er það fyrsta flaggið“ Innlent Myndband sýnir þjófana í Hamraborg hafa lítið fyrir hlutunum Innlent Halda andlitinu í skólanum en hrynja niður heima Innlent Myndband af þjófunum í Hamraborg í fréttum Stöðvar 2 Innlent Katrín leiðir og hefur tölfræðilega marktækt forskot á Baldur Innlent Læknir langþreyttur á skriffinnsku: „Mér líður oft eins og Indriða í Fóstbræðrum“ Innlent Hafa vitneskju um mögulegan dvalarstað Íslendings sem flýr réttvísina Erlent Kíghósti hefur náð útbreiðslu á höfuðborgarsvæðinu Innlent Katrín á toppnum um allt land Innlent Ákærður fyrir að nota slagorð SS-sveitanna á fjöldafundi Erlent Fleiri fréttir Þórkatla kom í veg fyrir áætlun fjölskyldunnar: „Þetta tekur allt saman svo fjandi langan tíma“ Landris stöðugt og hraunbreiðan sex ferkílómetrar Katrín á toppnum um allt land Opna miðstöð fyrir palestínsk börn Íslenska landslagið ómetanlegt fyrir manninn með loftnet í höfuðkúpunni Myndband sýnir þjófana í Hamraborg hafa lítið fyrir hlutunum Greiðir 2000 krónur á dag í vexti á meðan beðið er eftir Þórkötlu Myndskeið úr Hamraborg og maður sem heyrir liti með loftneti Kíghósti hefur náð útbreiðslu á höfuðborgarsvæðinu Myndband af þjófunum í Hamraborg í fréttum Stöðvar 2 Bein útsending: Hvernig er best að reka heilbrigðisþjónustu? Helga gert að rannsaka slysasleppingarnar Kjarnorkuknúinn kafbátur í stuttri heimsókn Halda andlitinu í skólanum en hrynja niður heima „Sérlega sérstakur“ hellir í Mývatnssveit áfram lokaður Læknir langþreyttur á skriffinnsku: „Mér líður oft eins og Indriða í Fóstbræðrum“ Rúmlega sjö hundruð Grindvíkingar vilja selja Forsetaframbjóðendur í Pallborðinu klukkan 13 á morgun Fylgi forsetaframbjóðenda, mótmæli Grindvíkinga og einhverfa barna Liður í uppbyggingunni að fólk geti sest niður og unnið úr áfallinu Cyrus og Herkúles fá já en Bergman bannaður Dæmdur fyrir árásina í Úlfarsárdal Katrín leiðir og hefur tölfræðilega marktækt forskot á Baldur „Ef stelpur byrja ungar á blæðingum er það fyrsta flaggið“ Tvö flutt á slysadeild eftir bílveltu Jón Jónsson kemur nýr inn í stjórn Boða til fundar til að ræða framtíð MÍR eftir dómsmál Fjölgun ofbeldisbrota gegn lögreglu og öðrum opinberum starfsmönnum Ritskoðun bjóra: „Þetta er gert fyrir börnin“ Steingrímur J og Njáll Trausti sameinast í orkuvæðingu norðausturhornsins Sjá meira
„Ef ekki verður farið heildstætt í þessi mál og komið á betrunarstefnu í fangelsunum þá skiptir í raun engu hvort einstaklingurinn fari á atvinnuleysisbætur eða örorku,“ segir Guðmundur Ingi Þóroddsson, formaður Afstöðu, um frumvarp til laga um rétt fanga til atvinnuleysisbóta að lokinni afplánun. Guðmundur tekur fram að frumvarpið sé mjög jákvætt skref og vissulega mikið öryggisnet fyrir einstakling sem er að losna úr afplánun að eiga bótarétt á meðan á atvinnuleit stendur. „Það þarf hins vegar að undirbúa fanga til þess að koma aftur út í lífið með verknámi eða starfsþjálfun til þess að hafa möguleika á atvinnu eftir að þeir losna, en til þess að það verði að veruleika þarf heildstæða stefnumótun í fangelsiskerfinu. Við höfum bent á þetta og einnig bíðum við eftir svari innanríkisráðherra um fund um þessi mál,“ segir Guðmundur Ingi. Það eru sjö þingmenn sem standa að baki frumvarpinu. Flutningsmaður þess er Silja Dögg Gunnarsdóttir, þingmaður Framsóknarflokksins. Lagt er til að ef fangi hefur stundað nám, vinnu eða starfsþjálfun til samræmis við lög um fullnustu refsinga, þá teljist hann tryggður samkvæmt atvinnuleysistryggingalögum, þ.e. eins og hann hefði verið í launaðri vinnu á sama tímabili. Án þessara réttinda, eins og er í dag, eykur það líkur á því að fangar brjóti á ný af sér og stríðir þannig gegn því markmiði refsivörslukerfisins að vinna gegn afbrotum og hjálpa einstaklingum sem hafa brotið af sér að snúa við blaðinu, eins og segir í greinargerð frumvarpsins. Guðmundur Ingi segir að þau verkefni sem föngum bjóðast inni í fangelsunum séu fá og ekki uppbyggileg. „Í dag er ekkert starfsnám í boði og vinna af mjög skornum skammti, og í raun er öll atvinna sem í boði er eitthvað sem gagnast þér lítið í lífinu,“ segir Guðmundur Ingi og telur stöðuna hvað þetta varðar verri í dag en hún var lengi vel. „Það hefur öllu hrakað í fangelsiskerfinu; við erum í raun langt á eftir öðrum þjóðum.“ Páll Winkel fangelsismálastjóri er jákvæður gagnvart þingmálinu um atvinnuleysisbótarétt fanga að afplánun lokinni. „Það skiptir grundvallarmáli að þegar menn eru búnir að taka út sína refsingu að þeir hafi tækifæri til að koma út í samfélagið sem góðir og gegnir þegnar. Það segir sig sjálft að maður sem hefur að engu að hverfa eftir afplánun á ekki mikla möguleika í samfélagi manna,“ segir Páll og telur að gangi málið í gegn geti það skipt máli fyrir marga að hafa það öryggi sem í slíkum réttindum felst. Um atvinnumöguleika fanga segir Páll að yfirvöldum beri að útvega vinnu, og möguleikarnir hafi aukist t.d. á Litla-Hrauni. Hins vegar sé það ekki einfalt mál að fá fyrirtæki eða einstaklinga til að óska eftir vinnuframlagi fanga. Eins komi samkeppnismál hér inn í þar sem fangar fái lága þóknun fyrir sitt vinnuframlag.
Mest lesið „Ef stelpur byrja ungar á blæðingum er það fyrsta flaggið“ Innlent Myndband sýnir þjófana í Hamraborg hafa lítið fyrir hlutunum Innlent Halda andlitinu í skólanum en hrynja niður heima Innlent Myndband af þjófunum í Hamraborg í fréttum Stöðvar 2 Innlent Katrín leiðir og hefur tölfræðilega marktækt forskot á Baldur Innlent Læknir langþreyttur á skriffinnsku: „Mér líður oft eins og Indriða í Fóstbræðrum“ Innlent Hafa vitneskju um mögulegan dvalarstað Íslendings sem flýr réttvísina Erlent Kíghósti hefur náð útbreiðslu á höfuðborgarsvæðinu Innlent Katrín á toppnum um allt land Innlent Ákærður fyrir að nota slagorð SS-sveitanna á fjöldafundi Erlent Fleiri fréttir Þórkatla kom í veg fyrir áætlun fjölskyldunnar: „Þetta tekur allt saman svo fjandi langan tíma“ Landris stöðugt og hraunbreiðan sex ferkílómetrar Katrín á toppnum um allt land Opna miðstöð fyrir palestínsk börn Íslenska landslagið ómetanlegt fyrir manninn með loftnet í höfuðkúpunni Myndband sýnir þjófana í Hamraborg hafa lítið fyrir hlutunum Greiðir 2000 krónur á dag í vexti á meðan beðið er eftir Þórkötlu Myndskeið úr Hamraborg og maður sem heyrir liti með loftneti Kíghósti hefur náð útbreiðslu á höfuðborgarsvæðinu Myndband af þjófunum í Hamraborg í fréttum Stöðvar 2 Bein útsending: Hvernig er best að reka heilbrigðisþjónustu? Helga gert að rannsaka slysasleppingarnar Kjarnorkuknúinn kafbátur í stuttri heimsókn Halda andlitinu í skólanum en hrynja niður heima „Sérlega sérstakur“ hellir í Mývatnssveit áfram lokaður Læknir langþreyttur á skriffinnsku: „Mér líður oft eins og Indriða í Fóstbræðrum“ Rúmlega sjö hundruð Grindvíkingar vilja selja Forsetaframbjóðendur í Pallborðinu klukkan 13 á morgun Fylgi forsetaframbjóðenda, mótmæli Grindvíkinga og einhverfa barna Liður í uppbyggingunni að fólk geti sest niður og unnið úr áfallinu Cyrus og Herkúles fá já en Bergman bannaður Dæmdur fyrir árásina í Úlfarsárdal Katrín leiðir og hefur tölfræðilega marktækt forskot á Baldur „Ef stelpur byrja ungar á blæðingum er það fyrsta flaggið“ Tvö flutt á slysadeild eftir bílveltu Jón Jónsson kemur nýr inn í stjórn Boða til fundar til að ræða framtíð MÍR eftir dómsmál Fjölgun ofbeldisbrota gegn lögreglu og öðrum opinberum starfsmönnum Ritskoðun bjóra: „Þetta er gert fyrir börnin“ Steingrímur J og Njáll Trausti sameinast í orkuvæðingu norðausturhornsins Sjá meira