Innlent

Sextíu prósent fanga á Íslandi með ADHD

Þórhildur Þorkelsdóttir. skrifar
„Þetta er mesta sóun sem hægt er að hugsa sér", segir framkvæmdastjóri ADHD samtakanna, en yfir sextíu prósent fanga í íslenskum fangelsum eru haldnir ADHD, eða ofvirkni með athyglisbresti. Úrræði vantar fyrir fanga með greininguna hér á landi.

Talið er er að um fimm til tíu prósent barna séu haldin ADHD þó ekki séu til nákvæmar tölur um það hér á landi. Fjöldi barna með greininguna lendir í áhættuhópi gagnvart áhættuhegðun og fíkniefnaneyslu en Þröstur Emilsson, framkvæmdastjóri ADHD samtakanna segir mörg þeirra hreinlega enda innan refsivörslukerfisins, sérstaklega ef þau fá ekki greiningu tímanlega. 

„Þessi hópur sem glímir við þessa taugaþroskaröskun ADHD, eða athyglisbrest með eða án ofvirkni, er hætta við að framkvæma áður en hann hugsar. Hvatvísin er mjög ráðandi þáttur,“ segir Þröstur. Hann fullyrðir að stór hluti fanga hér á landi sé með ADHD.

Sjá einnig: Ekki vitað um fjölda barna með ADHD hér á landi.

„Við getum alveg kinnroðalaust sagt að við séum að tala um 60 til 65 prósent plús. Jafnvel þaðan af hærri tölu, ég hef heyrt tölur alveg upp í 80 prósent. Auðvitað er það breytilegt frá einum tíma til annars en kinnroðalaust segjum við 60, 65 prósent. Og eigum við ekki að spyrja okkur að því, hefðum við getað gert eitthvað til að koma í veg fyrir þetta? Því að meiri sóun er varla hægt að hugsa sér.“

Þröstur segir að tölfræðin sé svipuð í fangelsum nágrannalanda okkar, en að úrræði fyrir fanga með ADHD vanti í íslenskum fangelsum. Til að mynda vanti sálfræðiþjónustu vegna fjárskorts og fangar fái ekki að taka ofvirknilyf innan fangelsisins. 

Sjá einnig: Mörg börn með ADHD í sambærilegum vanda og Ingibjörg Melkorka.

„Lyfjameðferð er lítil sem engin þegar það kemur að þessum lyfjaflokki. Og það er náttúrlega mjög alvarlegt að einstaklingur með ADHD, sem hefur fram að þeim tíma sem hann er tekinn og lokaður inni í fangelsi notað lyf, að þau séu bara tekinn af honum.“

Í október verður árlegur vitundarvakningarmánuður ADHD samtakanna, en í þetta sinn verður áherslan lögð á einstaklinga með ADHD innan refsivörslukerfisins.

„Þetta er bara einn af mörgum hópum sem þarf að veita sérstaka athygli,“ segir Þröstur Emilsson.






Tengdar fréttir

„Vona að sagan hennar verði til þess að forða einhverjum frá því að prófa fíkniefni og enda á þennan hræðilega hátt“

Móðir 17 ára stúlku sem lést í júní í fyrra eftir að hafa tekið inn eina og hálfa E-töflu vonar að saga dóttur sinnar nýtist til að bjarga börnum og ungmennum í svipaðri stöðu, það er þeim sem eru með fjölþættan vanda og lenda utanveltu í kerfinu. Taka þurfi betur utan um þau og viðurkenna þau á þeirra eigin forsendum.

Ekki vitað um fjölda barna með ADHD hér á landi

Ekki eru til tölur um fjölda barna sem greind eru með ADHD hér á landi þrátt fyrir fyrirmæli Landlæknis um að skráning á greingingunni sé skýr. Formaður ADHD samtakanna segir brýnt að samræmd skráning verði skýr í lögum svo hægt sé að taka til hendinni í málaflokknum.

Mörg börn með ADHD í sambærilegum vanda og Ingibjörg Melkorka

Sérfræðingur í málefnum barna með ADHD segir að fjöldi barna með greininguna lendi í áhættuhópi gagnvart áhættuhegðun og fíkniefnaneyslu. Aukið fjármagn þarf í málaflokkinn þar sem eru viðvarandi biðlistar, en það getur tekið allt að þrrjú ár að fá ADHD greiningu hjá Þroska-og hegðunarstöð Heilsugsæslunnar.

Bein útsending: Kvöldfréttir Stöðvar 2

Meira en sextíu prósent fanga á Íslandi eru með ADHD. Þeir fá engin úrræði og glíma við sinn vanda sjálfir bak við rimlana. Nánar verður fjallað um þetta í kvöldfréttum Stöðvar 2.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×